Inmiddels weten we door lekken naar de pers welke voorstellen de supernota bevatte.
De nota begeestert niet. Niemand zou het gevoel moeten krijgen dat dit als basis kan dienen voor een samenlevingsproject dat België doet excelleren. Maar de nota kent wel een duidelijke ideologische lijn, die in de verste verte niet overeenstemt met die van Vooruit of cd&v.
Het geheel van maatregelen allerlei moest 13 miljard euro aan besparingen opleveren, en zorgen voor een geweldig optimistische 19 miljard aan terugverdieneffecten.
Ik kan mij niet van de indruk ontdoen dat het De Wevers enige doel is om af te rekenen met het middenveld en te snoeien in de verworven rechten van werknemers. Ook doet het nauwelijks het begrotingstekort verminderen, zoals hij nochtans belooft. De Wever heeft al een aantal keer zijn ‘afspraak met de geschiedenis’ gemist, met deze nota is het niet anders.
Waarom aan de onderhandelingstafel blijven?
Het is opmerkelijk dat zowel de media als politici partijen opriepen om de onderhandelingstafel niet te verlaten. Het middenveld, de vakbonden en de mutualiteiten, zijn de grote schuldigen in het verhaal van de onderhandelaars. De mutualiteiten staan de terugkeer naar werk in de weg van langdurig zieken. Idem voor de vakbonden en werkzoekenden.
Geen enkele ambtenaar zit te wachten op de opvolging van 300.000 werkzoekenden.
Ironisch dat net de uitbetaling van de werkloosheidsuitkering door de vakbonden onder vuur kwam, terwijl de liberale logica net meer overheidstaken wil uitbesteden aan private partners. De Wever wilde nu graag de omgekeerde beweging maken, ook al betekent dat een meerkost voor het overheidsapperaat.
De start-upkosten alleen al zijn aanzienlijk, en geen enkele ambtenaar zit te wachten op de opvolging van 300.000 werkzoekenden.
Werknemers teruggekatapulteerd in de tijd
Werknemers moeten het ontgelden. Hoe zullen maatregelen zoals vakantiedagen overdragen naar volgend jaar, de nachtshiftpremie afnemen en arbeids- en overuren flexibiliseren de federale overheidsuitgaven doen krimpen? De nota katapulteert werknemers enkele decennia terug in de tijd. Centraal staat de beperking van de werkloosheid in tijd.
Maar inkomensgarantie wegnemen, tovert geen miraculeuze jobkansen. Integendeel, het verergert de precaire situatie van uitkeringsgerechtigden die daarna grotendeels in een ander uitkeringsstelsel, van het leefloon, zullen opduiken. Vaak met nog meer afstand tot de arbeidsmarkt.
Internationale studies tonen dat ons uitkeringstelsel niet bijzonder gul is, en dat langdurig werkzoekenden nu al worstelen met een armoederisico.
Als uittredend permier Alexander De Croo (Open VLD) deze nota had bedacht, werd hij verguisd door vriend en vijand. Maar De Wever kreeg altijd al een speciale status in Vlaanderen. Alle ogen zijn gericht op cd&v en Vooruit om de regeringsonderhandelingen in leven te houden. Maar wat hebben zij bij deze nota te winnen?