Gisteren werd in het Vlaams Parlement hevig gedebatteerd nadat minister Crevits bekendmaakte dat sinds het aantreden van de huidige Vlaamse regering in 2019 en 31 maart van dit jaar 1,5 miljard euro werd uitgegeven aan diverse consultancy opdrachten. Oppositiepartijen Groen en Vooruit reageerden onthutst. Hannes Anaf (Vooruit) stelde dat je voor dat bedrag zo’n 4.000 ambtenaren voltijds in dienst had kunnen nemen.
Boerenbedrog
Voor ACV Openbare diensten is de maat vol. Zij klagen al jaren de wildgroei aan uitbestedingen en consultants aan, zegt Ilse Remy, sectorverantwoordelijke Vlaams Team bij ACV Openbare Diensten. ‘Al drie legislaturen wordt er fors bespaard op personeel. Zo is bijna een vijfde van het personeel weg bezuinigd, waarvoor vooral medewerkers en burgers de prijs betalen. Alle personeelsbesparingen werden echter ruimschoots teniet gedaan door het inschakelen van consultants, uitbestedingen en niet te vergeten het afschaffen van de vaste benoeming, waarvan de kost de komende jaren hoog zal oplopen.’
‘Op papier doet Vlaanderen uitschijnen dat het personeelsbestand al jaren stabiel is en zelf lichtjes groeide, maar dat is eigenlijk boerenbedrog. Door de staatshervorming in 2014 werden heel wat federale bevoegdheden naar Vlaanderen overgeheveld, samen met de personeelsleden. Daarmee werd de besparing verdoezeld, cijfermatig alleszins, want je zit nog steeds met een vijfde minder personeel om meer bevoegdheden uit te voeren.’
Daardoor hebben de besparingen ertoe geleid dat de Vlaamse overheid heel wat van haar kerntaken moet uitbesteden. Remy hekelt dan ook dat de eisen en de werkdruk steeds groter worden, zonder dat de nodige mankracht er is om die taken ook effectief uit te voeren. ‘Kijk bijvoorbeeld naar de VDAB. Daar wordt steeds meer begeleiding en controle van werklozen verwacht. Maar dat gaat gewoon niet met het personeel dat zij ter beschikking hebben. Tegelijkertijd krijgen zij wel de schuld dat zij hun rol niet kunnen vervullen. Het gevolg? Kerntaken zoals het begeleiden van een deel van de werklozen worden nu door externe bedrijven uitgevoerd.’
Gebrek aan transparantie
‘Wanneer wij cijfers opvragen over uitbestedingen en consultants blijkt dit onmogelijk uit het boekhoudsysteem te halen’, klaagt Remy het gebrek aan transparantie van het aantal consultants aan. ‘De Vlaamse overheid heeft zelf geen idee hoeveel externen binnen haar diensten tewerkgesteld worden. Wij zijn ervan overtuigd dat dit slechts het topje van de ijsberg is. Dat bleek ook uit interne mails die we konden inkijken. Diensten weten vaak zelf niet hoeveel externen zij in dienst hebben. Dat is ronduit hallucinant. Wij vragen dan ook een overzicht van alle consultancy opdrachten en uitbestedingen met de kostprijs, looptijd en resultaat.’
‘Wij zijn uiteraard niet volledig tegen het inzetten van externe consultants. Sommige studies en andere opdrachten kun je gewoon niet zelf uitvoeren. Maar het laten uitvoeren van kerntaken door externe partijen aan een veelvoud van de kostprijs in eigen beheer kan niet door de beugel’, besluit Remy.
