Hoewel de fietskoerier duidelijk een verplaatsing voor zijn werk uitvoerde, wordt het ongeval strikt genomen niet beschouwd als een arbeidsongeval. 90 procent van de maaltijdbezorgers werken immers in het kader van de wetgeving op het bijklussen via een digitaal platform in de deeleconomie. Ze worden vandaag noch als werknemer, noch als zelfstandige erkend. Dat maakt dat de maaltijdbezorger niet gedekt werd door de verzekering van werknemers bij arbeidsongevallen. Waardoor de nabestaanden – Sultan laat een zwangere vrouw en vijf kinderen na - ook geen recht hebben op tegemoetkomingen vanuit de wettelijke arbeidsongevallenverzekering.
Zo’n 200 mensen waren aanwezig op de herdenking maandag. Een delegatie van onder andere United Freelancers en ACV Brussel trok naar Uber Eats, maar de deuren bleven dicht. ‘Tot woede en ontzetting van de nabestaanden van Sultan’, vertelt Martin Willems. ‘Het platform ontloopt alle verantwoordelijkheid voor de overleden koerier en zijn familie. Dat is totaal onaanvaardbaar.’
Waar blijft uitvoeringsbesluit?
De regering besliste vorig jaar in het kader van de arbeidsdeal nochtans een betere bescherming te voorzien voor die koeriers. ‘Volgens die wet zouden maaltijdbezorgers als werknemers erkend moeten worden en bijbehorende sociale rechten moeten krijgen zoals een verzekering voor arbeidsongevallen’, zegt Martin Willems van United Freelancers, dat bij ACV de belangen van platformwerkers behartigt. ‘Maar de betreffende platformen zijn van mening dat die wet niet voor hen geldt.’
‘De regering wil de digitale platformen verplichten om een gelijkwaardige arbeidsongevallenverzekering te voorzien voor koeriers die niet worden erkend als werknemer’, zegt Chris Serroyen, hoofd van de studiedienst van het ACV. ‘Alleen, het uitvoeringsbesluit is er nog altijd niet. En zelfs als dat er komt, dan gaat het enkel van toepassing zijn op koeriers met een zelfstandigenstatuut, niet op de bijklussers in de deeleconomie. Het is een illustratie van de enorme macht van die platformen. Ze procederen van Amerika tot Thailand om hun gelijk te halen en gebruiken grote budgetten om via lobbywerk de regelgeving naar hun hand te zetten’
Zwart punt
Het kruispunt waar het ongeval plaatsvond, is niet onbesproken. Brusselaar Koen Repriels, expert mobiliteit bij het ACV, wijst er ook op dat de onveiligheid herhaaldelijk gemeld is bij de wegbeheerder.
‘Conflictvrije infrastructuur is onontbeerlijk rond een groot station waar veel trappers en stappers zijn. Rond Brussel-Noord is genoeg ruimte om het verkeer conflictvrij te maken. In buurlanden zoals Nederland is dit trouwens al langer de norm. Bovendien zou een veel strengere veiligheidsreglementering voor touringcars wenselijk zijn. Bussen met lagere cabines, glazen ingangsdeuren en vier spiegels die het zicht op het verkeer verbeteren zijn op de markt. Ook Flixbus heeft hier een verantwoordelijkheid te nemen.’
Hetzelfde geluid horen we bij Thomas Vanoutrive, docent Stadsontwikkeling aan Universiteit Antwerpen. ‘In de stationsbuurt is veel plaats om fietsers beter zichtbaar te maken. Het is bekend dat dit punt niet veilig is, een herinrichting is dringend nodig.’