Dat werknemers in bepaalde gevallen meer de helft van hun loon zien opgaan aan belastingen en sociale bijdragen, is alle onderhandelaars rond de formatietafel een doorn in het oog. Om dat euvel te bestrijden, kwam federaal formateur Bart De Wever (N-VA) met een op het eerste gezicht interessant plan: de hoogste belastingschijf van 50 procent sneuvelt, de belastingvrije som gaat omhoog en er komt een tussenstap van 35 procent om de belastingvoet trager te laten stijgen. Dat zou volgens de ‘supernota’ ervoor moeten zorgen dat alle werknemers op het einde van de maand meer overhouden.
Denktank Minerva heeft die plannen doorgerekend en komt tot de vaststelling dat de geplande hervorming van de personenbelasting geen echte opsteker is voor wie een mediaanloon ontvangt. Volgens hun berekeningen krijgt bijna iedereen met een inkomen dat kleiner of gelijk is aan het mediaanloon evenveel bij per maand, namelijk 55 euro. Wie meer verdient, ziet zijn nettoloon sterker stijgen, waarbij geldt dat hoe hoger het loon is, hoe meer je extra overhoudt. Ook procentueel gezien, krijgen de hoogste lonen volgens Minerva het meeste bij en werknemers met een mediaanloon het minste.
Opslag wordt afslag
Het ACV kwam daarnaast nog tot een andere onthutsende vaststelling, vertelt fiscaal expert Erik Van Laecke. ‘Naast de resultaten die KPMG en Minerva publiceerden, zagen wij ook dat de promotieval die vandaag al bestaat nog groter wordt. Door de promotieval vertaalt een bruto loonopslag zich zelden in een evenredige stijging van het nettoloon. Met de nieuwe regels zou van een bruto-opslag van 100 euro in de meeste gevallen amper 11 tot 20 euro netto overblijven voor een alleenstaande met een laag brutoloon van minder dan 3.200 euro.’
‘In sommige gevallen zorgt een bruto loonsopslag voor 50 euro minder per maand op je rekening.’
Erik Van Laecke - Fiscaal expert ACV
Voor een alleenstaande ouder met twee kinderen is de nieuwe situatie zelfs ronduit dramatisch, stelt Van Laecke. ‘Wanneer die ouder bij een brutoloon van 3.200 euro een opslag krijgt van 100 euro, dan vermindert het totale inkomen zelfs met 17 euro aan het eind van de maand, omdat die daardoor toeslagen en andere voordelen verliest. Op jaarbasis loopt die ouder iets meer dan 300 euro mis. Afhankelijk van de leeftijd van de kinderen kan dat verlies zelfs nog verder oplopen, waardoor een brutoloon van 3.300 euro per maand bijna 50 euro per maand minder oplevert dan wie 2.200 euro bruto verdient.’
‘Opvallend is dat vooral de lagere lonen daarvan de dupe zijn, terwijl wie al veel verdient nog meer overhoudt. Wie minder dan 3.200 euro verdient, wordt in feite leeg geperst als een citroen.’
Miljarden aan extra uitgaven
‘Je kunt je bovendien niet alleen vragen stellen bij de doelmatigheid van die hervorming, maar ook bij het prijskaartje’, stelt nationaal secretaris van het ACV Koen Meesters. ‘Bart De Wever werpt zich op als strenge maar rechtvaardige leider die de nodige besparingen kan doorvoeren maar de beschreven verlaging van lasten in de personenbelasting en de hervorming van de jobbonus zorgen voor een jaarlijkse meerkost van 6 miljard euro tegen het einde van de legislatuur in 2029. Terwijl de baten vooral voor de hoogste lonen zijn, in plaats van het versterken van de lagere en gemiddelde inkomens. Streng is het wel, maar rechtvaardig zeker dus niet.’
‘Als de nakende Arizona-regering tot doel heeft om daarmee meer mensen aan het werk te krijgen, dan moeten zij vooral inzetten op verhogen van de lagere en gemiddelde lonen, in plaats van fiscale cadeaus aan de grootverdieners uit te delen’, aldus Meesters.
