De grootste sociale beweging ter wereld, noemt Luc Triangle het zelf. Het Internationaal Vakverbond (IVV), de ‘wereldvakbond’, telt 340 aangesloten vakverenigingen uit 167 landen, samen goed voor ruim 200 miljoen leden. Dat maakt dat alle wereldproblemen ook in het IVV spelen. Onlangs nog schorste het IVV het lidmaatschap van de Russische vakbond, na de inval in Oekraïne.
Geopolitiek zijn het uitdagende tijden, zegt Triangle. ‘De ongelijkheid wordt groter en wereldwijd zien we een achteruitgang in de vrijheid van werknemers om zich in een vakbond te verenigen. Ook het recht op collectief overleg en de vrijheid van meningsuiting gaan er volgens onze onderzoeken op achteruit. Dat geldt zelfs voor vakbondsrechten in Europa. Voor het eerst is Europa een continent waar die rechten afnemen.’
‘Vandaag is actievoeren geen keuze. Het is een must’
Volgens Triangle zijn vakbonden de grootste verdedigers van de democratie. ‘Niet onlogisch dus dat autoritaire leiders zich altijd eerst tegen de vakbonden kanten.’ Zijn loopbaan begon hij bij het ACV. Eerst bij de jongerenwerking, vervolgens bij ACV-Metaal, waar hij zich op de vormingsdienst al snel met de internationale vakbondswerking ging bezighouden. Het bleek de voorbode van een internationale carrière, die nu haar bekroning krijgt als hoofd van het IVV.
In oktober was hij de enige kandidaat om de functie in te vullen, nadat hij al sinds mei waarnemend secretaris-generaal was. ‘Bij de vorige verkiezingen was er steeds een intensieve campagne tussen twee kandidaten. Die strijd is goed, maar nu besefte men dat het IVV iemand nodig heeft die bruggen bouwt, die luistert naar grote én kleine landen. Misschien kunnen Belgen dat net iets sneller.’
Zelfs in België kennen we aanvallen op vakbondsrechten. Denk maar aan het wetsvoorstel van minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open VLD) dat een preventief demonstratieverbod wil instellen.
TRIANGLE ¬ ‘En in Groot-Brittannië of Frankrijk zien we soortgelijke zaken. Maar het stakingsrecht heeft ons gebracht tot waar we vandaag staan, daarop mogen we nooit toegeven. Zelfs de minste inperking kunnen we niet accepteren. Dan is actievoeren geen keuze meer, maar een must. Sommige Europese landen glijden nu al af naar situaties zoals in Zuid-Amerika, het Midden-Oosten of Afrika. Het gevecht over de stakingsvrijheid voeren wij momenteel met de werkgevers in de Internationale Arbeidsorganisatie (sociaaloverlegorgaan van de Verenigde Naties, red.).’
Misschien wel de grootste globale uitdaging vandaag is de klimaatcrisis. U komt uit de industriebonden, hoe moeilijk is het om het evenwicht tussen klimaat en industrie te vinden?
TRIANGLE ¬ ‘De vakbeweging moet de klimaatagenda, gebaseerd op de wetenschap en op onder meer het akkoord van Parijs, ondersteunen. We hebben geen keuze, de opwarming van de aarde moeten we tegengaan. Anderzijds moeten we ervoor zorgen dat werknemers de prijs van de klimaattransitie niet betalen.’
‘Toen ik nog bij IndustriAll Europe werkte, zag ik al het risico dat werknemers, of zelfs volledige regio’s achterblijven. Het is essentieel om een oplossing te vinden voor bijvoorbeeld de werknemers van autofabrikanten die nu geëlektrificeerde motoren moeten maken en minder uren krijgen. Met opleidingen vinden sommigen misschien een nieuwe baan, maar opleidingen alleen is niet voldoende. We moeten nieuwe banen creëren.’
Kunnen we daar internationaal een draagvlak voor vinden? Landen zoals China of India zijn vastberaden om zich niet te laten dicteren door het Westen.
TRIANGLE ¬ ‘Er is altijd het risico dat bedrijven hun vestigingen in Europa sluiten en hun activiteiten elders verderzetten. Of dat ze producten invoeren uit landen met andere, minder strenge klimaatwetten. Ik noem dat unfaire competitie. Voor Europa is dat een moeilijke context, maar het is ook een kans om voorsprong te nemen op vlak van technologie en klimaattransitie. Ooit moeten we er allemaal mee aan de slag. Dan is het beter om aan de bron te zitten dan om de technologie elders te moeten aankopen.’
Luc Triangle (62)
is de nieuwe secretaris-generaal van het Internationaal Vakverbond (IVV). Na een carrière bij ACV-Metaal, vandaag ACV-CSC METEA, werkte hij tot voor kort als algemeen secretaris voor de Europese industrievakbond IndustriALL Europe.
