Filiep is gepensioneerd en verdient enkele avonden per week bij met een flexi-job als kelner. Zijn loon ligt boven het minimumloon voor flexiwerk, legt hij uit. Maar toen de vaste medewerkers van de horecazaak in januari een loonindexering kregen, bleek dat op het loonbriefje van de flexiwerkers niet het geval. ‘Dat zorgde voor heel wat ongenoegen bij de collega’s. Onze werkgever zei dat hij enkel de wet toepaste.’
‘Wie wil bijverdienen met een flexi-job ziet vaak vooral de financiële voordelen, maar moet zich wel bewust zijn van de bijhorende risico’s en van de precaire wettelijke positie van flexiwerk’, zegt Stefaan Decock van ACV Puls, die in de retail en de cultuursector ook veel flexi-jobs ziet opduiken. ‘Flexcontracten zijn geen volwaardige contracten. Ze passen in een race to the bottom naar alsmaar goedkopere krachten voor werkgevers.’
Fiscaal beloond
Een flexibaan is een fiscaal gunstig statuut. Wie minstens vier vijfde werkt of gepensioneerd is, kan ermee bijverdienen in verschillende sectoren zoals de horeca, de detailhandel of – sinds kort – de zorg-, de cultuur- en de evenementensector. Werkgevers betalen minder sociale bijdrage en werknemers betalen geen belastingen of bijdragen.
‘Een alleenstaande ouder met twee kinderen ten laste en een voltijds brutoloon van 3 000 euro verdient 100 euro netto per maand meer als die ervoor kiest om vier vijfde te gaan werken en de laatste dag in de week een flexibaan te nemen’, berekende fiscaal expert van het ACV Erik Van Laecke. ‘Fiscaal wordt flexiwerk dus beloond.’
Met alle risico’s vandien. Inmiddels besloot zijn werkgever dan wel om ook de lonen van flexiwerkers boven het minimumloon te indexeren, maar Filiep is niet de enige in die situatie. Meer dan 100 000 Belgen hebben een flexibaan. ‘Filiep kon rekenen op de goodwill van zijn werkgever, maar dat geldt niet voor iedereen’, aldus Decock.
Onwettelijk?
‘Werkgevers zijn er in de praktijk van overtuigd dat ze flexilonen boven het minimum niet moeten indexeren’, zegt Benjamin Moëst van de studiedienst van ACV Voeding en Diensten. Of dat wettelijk is, is maar zeer de vraag. Hoewel de wet op flexiwerk van 2015 enkel de indexering van de minimale flexilonen vastlegt, kunnen sectoren wel afspraken maken over de indexeringen van alle lonen, zoals in de horeca het geval is. ‘Waarom zouden flexilonen dan buiten schot blijven?’ vraagt hoofd van de ACV-studiedienst Chris Serroyen zich af. ‘De wetgever verschaft daar beter duidelijkheid over zodat werkgevers in alle sectoren correct de indexeringsafspraken respecteren.’
