Sinds moederbedrijf Ahold Delhaize aankondigde dat het alle 128 Delhaize-supermarkten in eigen beheer verkoopt aan zelfstandige uitbaters, is er heel wat te doen over de 9 000 werknemers die daardoor ‘hun baas’ zien veranderen. Voortaan zouden zij voor franchisehouders werken, en in zulke zelfstandige winkels gelden andere lonen en regels.
‘Het paritair comité waar zulke zelfstandige winkels onder vallen is de trieste recordhouder voor het risico op werken in armoede’, zegt expert welzijn op het werk Maarten Hermans. ‘Voor een relatief laag loon verrichten werknemers vaak aantoonbaar ziekmakend werk, met onder andere een hoge tijdsdruk en onzekere uurroosters. De kosten daarvan zijn voor de samenleving.’
Geen vakbond om je te verdedigen
Toch zouden deze 9 000 personeelsleden wel hun loon en arbeidsvoorwaarden kunnen behouden, klinkt het bij de Delhaize-top. Wat is dan juist het probleem?
‘Het paritair comité waar zulke zelfstandige winkels onder vallen is de trieste recordhouder voor het risico op werken in armoede.’
Maarten Hermans, expert welzijn op het werk
Supermarktexpert Kristel Van Damme van het ACV leerde al uit eerdere ervaringen dat behoud van loon en arbeidsvoorwaarden op papier wel mooi staat, maar in de praktijk vaak een andere wending neemt. ‘Onlangs werd supermarkt Metro in Evergem overgenomen’, vertelt ze. ‘Ook met behoud van loon en arbeidsvoorwaarden. Maar na twee maanden zagen we al dat de directie medewerkers nogal dwingend benaderde om, zogezegd in onderling akkoord, een nieuwe arbeidsovereenkomst aan mindere voorwaarden te tekenen. In zo’n zelfstandige zaak is er geen vakbond om je te verdedigen, dus dan moet al sterk in je schoenen staan om dat te weigeren.’
Hoe dan ook verliest het Delhaizepersoneel voordelen die op sectorniveau geregeld zijn en betaald worden door het sociaal fonds van hun huidige paritair comité. ‘Denk maar aan tijdskrediet voor eindeloopbaan’, aldus Van Damme, die bovenal vreest voor banenverlies. ‘Zelfstandige supermarkten werken met minder vast personeel, en met meer flexi-jobbers en jobstudenten. Hoeveel banen dat zal kosten, willen we op voorhand exact weten. Niet bij wijze van verrassing enkele maanden na de overname.’