‘Ik heb me nooit een meisje gevoeld, ook als kind niet. Maar ook geen jongen. Dat was best verwarrend, want naast meisjes zijn er toch alleen jongens? Ik voelde me niet thuis op mijn meisjesschool. Ik voelde dat het niet helemaal klopte.’
‘In het middelbaar werd ik verliefd. Op een meisje. En dus was ik lesbisch. Of beter: men zei mij dat ik lesbisch was. Terwijl dat voor mij helemaal niet klopte. Je kunt toch niet lesbisch zijn als je geen vrouw bent? Maar ik ben ook niet hetero, want ik ben geen man.’
'Geen meisje, geen jongen. Niet lesbisch, niet hetero. Er bestond in onze taal geen woord voor wie ik ben.'
Dean
‘Geen meisje, geen jongen. Niet lesbisch, niet hetero. Er bestond in onze taal geen woord voor wie ik ben. Maar als er geen woord is om iets te benoemen, als je niet weet dat het bestaat, dan kan je het ook niet zien, niet zijn. Ondertussen weet ik dat ik een non-binaire persoon ben. Maar tot enkele jaren geleden kende ik zelf dat woord niet eens.’
Testosteron
‘Twee jaar geleden kwam het keerpunt. Ik zat in een zweethut, en zag de knappe torso van een mannelijke begeleider. Ik dacht: ik kan gewoon mijn borsten laten wegnemen. Dan ben ik minder vrouw, maar ook niet helemaal man. Dat kwam ineens zo helder binnen.’
‘Drie maanden later heb ik mijn borsten laten verwijderen. Niet omdat ik ze niet mooi vond, maar omdat ik al mijn hele leven voel dat ik geen vrouw ben en toch gezien werd als een vrouw. Op dat moment was ik ervan overtuigd dat ik nooit testosteron zou nemen. Zonder borsten was ik wel genoeg non-binair, dacht ik. Maar ik bleef maar aangesproken worden als mevrouw. Na veel afweging en visualisatie voelde ik dat het voor mij echt klopte om met hormonale therapie te beginnen. Testosteron dus. Sindsdien voelt het een beetje alsof ik in een nieuwe puberteit zit. Soms gedraag ik me zelfs een beetje als een macho.’ (lacht)
Erbij horen
‘En weet je, ik word er zo ongelooflijk blij van dat mijn lichaam mannelijker wordt. Van mijn groeiende spieren, mijn diepere stem, gedaan met menstrueren. Ik zoek een evenwicht. Ik wil nu meer mannelijkheid, omdat ik dat altijd gemist heb. Tegelijkertijd wil ik zéker niet weg van mijn vrouwelijke, zachte, moederlijke, zorgende, elegante eigenschappen. Integendeel, die blijven gewoon deel van mij. Vooral mijn buitenkant verandert, mijn binnenkant veel minder uitgesproken.’
'Als ik ergens voor pleit, dan is het dat: laat iedereen zijn wie en hoe die is.'
Dean
‘Het is een proces, waarin ik tegelijk ben en word. Het voelt wel spannend, steeds meer ontdekken wie ik ben, wie ik mag zijn, wat ik mag voelen. Ik merk dat het me veel deugd doet om andere transgender mensen te ontmoeten. Vanochtend kwam hier een nieuwe groep aan. Een van de gasten viel me meteen op. Ik stelde me voor: ‘Dean, they/he’, en voegde eraan toe: ‘I see a fellow here’. Voor de groep waren mijn voornaamwoorden heel gewoon, want ze hadden hun Jack al. Dat was fijn. Ik had het gevoel: ik hoor ergens bij.’
Hoe gaat het met jullie?
‘Ik snap wel dat mensen niet spontaan meneer tegen mij zeggen. Mijn stem is nog vrij hoog, ik heb nog een glad gezicht. En meneer klopt ook niet. Wat moeten ze dan zeggen? Ook voornaamwoorden zijn lastig. Zelf gebruik ik ‘die/diens’, dat lukt me beter dan ‘hen/hun’. Veel mensen vinden het moeilijk om ‘hen’ te gebruiken. Sommigen gaan hypercorrigeren en vragen mij: ‘Hoe gaat het met jullie vandaag?’’ (lacht)
‘Het gaat niet alleen om de taal. Heel de samenleving is doordrongen van de man-vrouwbinariteit. Er zijn nog altijd de mannen- en de vrouwentoiletten, er is nog altijd de mannenkleding en de vrouwenkleding. Als ik in een herenwinkel kom, kijken mensen vaak vreemd op.’
Maatschappij
‘De historica en theatermaakster Selm Merel Wenselaar zei onlangs: ‘Wij hebben geen probleem met gender, jullie hebben een probleem met gender.’ Jullie, dat is de maatschappij, die zo ongelooflijk binair is ingericht. Ik vind er mijn plek niet in. Je kan je afvragen: als ik mij niet het een en niet het ander voel, waarom moet ik dan kiezen?’
‘In een minder binaire wereld zou ik mijn borsten misschien niet hebben laten verwijderen, zou ik misschien geen hormonen nemen, want dan zou mijn uiterlijk me niet in zo’n nauw hokje duwen. Laten we elkaar zien, niet vanuit hokjes die niet in vraag worden gesteld, maar écht zien zoals we zijn.’
Ambassadeur van vriendelijkheid
‘Daar raak ik aan een thema dat me na aan het hart ligt. Ik zie mezelf als een kindness ambassador. Ik denk dat het mijn taak in de wereld is om vriendelijkheid te verspreiden. Een beetje zoals mijn oma, die aan ziekenzorg deed en gewoon een heel lief mens was. Ik wil mee bijdragen aan de verspreiding van vriendelijkheid, van liefde, zoals dat jongetje in Pay it forward. Kunnen we liever zijn voor elkaar, kunnen we naar elkaar luisteren, kunnen we elkaar zien, écht zien zoals we zijn? Als ik ergens voor pleit, dan is het dat: laat iedereen zijn wie en hoe die is.’
Tekst Karin Kustermans
