Deze week ging een delegatie van de ACV-Werkzoekendenwerking op bezoek bij Vlaams minister van Werk Jo Brouns (CD&V). Onder hen drie werkzoekenden die getuigen over hun zoektocht naar werk en de problemen die ze daarbij ondervinden.
Karim Dibas van ACV: ‘Korte scholing, leeftijd en medische problemen zijn profielen die het sterkst vertegenwoordigd zijn in langdurige werkloosheid. Met de ACV Werkzoekendenwerking hebben we werkzoekenden tot bij het kabinet van Vlaams minister van Werk Jo Brouns gebracht, die exact aan dat profiel voldoen om hun verhaal te doen aan de minister zelf. Hun verhaal is ook representatief voor vele werkzoekenden.'
'Vaak wordt het debat over langdurig werkzoekenden heel zwart-wit gevoerd. Maar wie naar de realiteit kijkt, ziet dat deze groep enorm divers is. Iedereen heeft andere verhalen en dus andere noden. Door persoonlijke verhalen tot bij de minister te brengen, willen we het debat meer nuanceren. Want gemeenschapsdienst lijkt ons niet de juiste oplossing. Ook hebben buitenlandse studies al aangetoond dat het géén of zelfs een averechts effect heeft op de kansen op de arbeidsmarkt. Men zou eerder werk moeten maken van 'echte’ werkaanbiedingen op maat.'
Lees hier de getuigenis van Alexandra, Marc* en Stefaan*.
Alexandra, 27 jaar
‘Sinds mijn 14de heb ik te kampen met chronische hoofdpijn. Ik ben aan een studie ergotherapie gestart, maar heb die nooit kunnen afmaken omwille van mijn hoofdpijn. Nadien ben ik weer gaan studeren, een opleiding tolk gebarentaal, maar ook die heb ik niet kunnen afmaken door mijn altijd aanwezige hoofdpijn. Tussenin heb ik nog een periode thuis gezeten omdat ik mentaal zo diep zat.’
‘Mijn medische aandoening is niet volledig erkend. Ik heb een erkenning van 33 procent arbeidsongeschiktheid, maar dat moet telkens herzien worden. Zes jaar geleden heb ik me ingeschreven bij de VDAB Iedere zes maanden kom ik op gesprek bij VDAB en dat verloopt telkens op dezelfde manier. ‘Ben je nog bij de dokter geweest? Hoe is het met je hoofdpijn? Is er beterschap in zicht?’ Telkens krijg ik dezelfde vragen. En het gesprek eindigt steevast met: ‘Tot over zes maanden dan’. Ik sta compleet machteloos, want mijn situatie verandert niet. Zonder perspectief op een geschikte werkplek. Ik moet mezelf de hele tijd verantwoorden en krijg tegelijk het deksel op mijn neus op de reguliere arbeidsmarkt.’
‘Ik word begeleid door GTB, het gespecialiseerd team bemiddeling dat nauw samenwerkt met VDAB. Van hen kreeg ik duidelijk de boodschap dat ik iets zinvol moest doen. Via GTB doe ik nu al zes jaar lang twee uur per week vrijwilligerswerk in een klasje waar ik kinderen help met hun huiswerk. Ik doe dat heel graag en zou graag meer willen doen en wring me echt in bochten om daar naartoe te gaan, ook als ik mindere dagen heb. Eigenlijk wil ik gewoonweg bijdragen aan de maatschappij voor een volwaardige vergoeding. Je zinvol voelen is enorm belangrijk voor je zelfbeeld. Als ik aangepast, betaald werk kon uitoefenen, zou ik veel gelukkiger zijn.’
Marc*, 61 jaar
‘Ik heb altijd gewerkt in IT-support. Sinds april dit jaar ben ik werkloos. Reden van mijn ontslag? Corona. Het bedrijf kon zijn facturen niet meer betalen en moest mensen laten afvloeien. Ik ben dagelijks vier tot zes uur bezig met solliciteren. Ik heb op acht maanden tijd, 130 sollicitaties gedaan. In slechts 10 procent van de gevallen krijg ik effectief antwoord. Maar ik wil mijn tijd en hoop niet meer verdoen aan vacatures waar ik sowieso geen kans maak. Zo heb ik al eens meegemaakt dat ik op een sollicitatiegesprek aankwam, na een telefonisch interview. Ter plekke bleek dat de vacature al drie weken geleden was ingevuld. Terwijl ik daar wel 45 minuten voor in de auto gezeten heb. Dat vind ik respectloos.’
‘Ik maakte ook al mee dat ik, zelfs na een positief teams-gesprek en fysiek interview, plots niets meer gehoord heb. Werkgevers kunnen op zijn minst iets laten weten.’
‘Mijn leeftijd is het grootste obstakel. Zelfs het outplacementkantoor geeft me de tip om te zwijgen over mijn leeftijd bij een schriftelijke sollicitatie. Maar werkgevers kunnen toch zelf de optelsom maken als ze mijn geboortejaar zien? Dan is de conclusie snel getrokken: te oud.’ Toch wil ik het niet opgeven en hoop ik op een goede match.
Stefaan*, 63 jaar
‘Ik ben mijn loopbaan begonnen als operator in een chemisch bedrijf en heb meerdere functies ingevuld. Op dit moment heb ik er al een loopbaan van 44 jaar opzitten. Enkele maanden geleden stelde mijn werkgever me voor me te vervangen door een jongere collega, ik kon me daarin vinden en ben dan in het SWT-systeem (stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag, het vroegere brugpensioen, red.) gestapt. Nu heb ik daar eerlijk gezegd twijfels over. Ik dien nog beschikbaar te zijn voor de arbeidsmarkt. De VDAB zit ook heel dicht op mensen die in SWT stappen. Al een week na mijn vertrek, kreeg ik van de VDAB een telefoontje, een eerste afspraak en een werkaanbieding. Ik moest wel ingaan op die aanbieding, anders zou ik geschorst worden en uit het SWT-systeem en zonder uitkering vallen. Maar na zo’n lange loopbaan vind ik het erg ongepast en van weinig respect getuigen, hoe er met mijn profiel en jarenlange ervaring wordt omgesprongen.’
‘Ik wil absoluut weer gaan werken, maar bedrijven bieden me enkel werk aan op freelancebasis. Dat betekent dat ik als zelfstandige aan de slag moet, maar het werk dat bedrijven me aanbieden is vaak maar enkele uren per week. Hoe kan ik daarmee dan uit de kosten komen die ik als zelfstandige dan wel noodgedwongen moet maken? Ik solliciteer wekelijks en veel, maar weinig bedrijven bieden een vast contract aan iemand van mijn leeftijd. In 90 procent van de gevallen krijg ik zelfs geen antwoord.’
*Marc en Stefaan zijn schuilnamen. De volledige namen zijn bekend bij de redactie.