Uit steekproeven van het departement Onderwijs in 386 Vlaamse kleuterscholen blijkt dat 86 procent van de kleuters voldoende Nederlands beheerst voor een vlotte overstap naar het eerste leerjaar. Bij 14 procent, of een op de zeven kleuters, is dat niet het geval. Tien procent heeft extra ondersteuning nodig, voor vier procent is intensieve begeleiding aangewezen. Vooral in de steden is er een taalachterstand.
Vlaams onderwijsminister Ben Weyts (N-VA) kijkt vooral naar de ouders. Hij denkt na over sancties, als stok achter de deur wanneer het taalniveau van hun kleuter ontoereikend blijkt. Onder meer ingrijpen in het groeipakket (het vroegere kindergeld, red.) zou een van de mogelijkheden zijn.
Slecht idee
Verschillende leerkrachten, maar ook armoede-experts en organisaties als de Gezinsbond reageerden al negatief op het voorstel. Ook het COV, de christelijke vakbond voor het basisonderwijs, is niet gewonnen voor dat idee.
‘Screenings en testen zijn nodig om leerlingen goed te begeleiden’, zegt Marianne Coopman van het COV. ‘Belangrijk is hoe je met de resultaten omgaat. In dat opzicht is het verontrustend om te zien hoe minister Weyts met de resultaten van deze screening aan de slag wil gaan.’
‘Weyts kijkt vooral buiten zijn eigen verantwoordelijkheid en wijst met de vinger naar de ouders van kleuters die het Nederlands nog onvoldoende beheersen. Hij wil zo nodig zelfs zover gaan om in te grijpen in het groeipakket van de kinderen. Dat is kansen afnemen, niet creëren. Wij verwerpen deze wijze om met testresultaten om te gaan.’
Omkadering nodig
Voor het COV is het belangrijk dat een schoolteam de kans krijgt om zelf op een professionele manier de resultaten te analyseren en te evalueren en er dan mee aan de slag te gaan. ‘Dat veronderstelt een overheid die dat mogelijk maakt, die ervoor zorgt dat schoolteams goed omkaderd zijn zodat ze samen aan een sterk taalbeleid kunnen werken’, aldus Coopman.
‘Dat veronderstelt een echt vertrouwen in de deskundigheid van het team, maar ook: voldoende personeel, genoeg professionalisering, genoeg overlegtijd zodat kleuterscholen vanaf de instapklas op een sterke manier met taal aan het werk kunnen gaan en er de juiste trajecten met leerlingen gerealiseerd kunnen worden.’
