In een nieuw rapport noemt de EVV vijftien bedrijven op die het niet zo nauw nemen met de mensen- en arbeidersrechten en desondanks miljoenen aan subsidies binnenharken. De top vijf bestaat naast vliegtuigmaatschappijen Ryanair en TUI uit de Franse snelwegenbeheerder Sanef, internetgigant Amazon en meubelketen IKEA. ‘Schendingen van werknemersrechten nemen in heel Europa toe, wat resulteert in lagere lonen en verslechterende arbeidsomstandigheden voor miljoenen mensen, terwijl de bazen die verantwoordelijk zijn voor deze schendingen op schandalige wijze worden beloond met lucratieve overheidscontracten’, stelt EVV-voorzitter Esther Lynch.
Algemeen secretaris van het ACV, Marie-Hélène Ska die namens het ACV in het EVV zetelt, zegt dat dit probleem al jaren wordt aangekaart. ‘Maar tot op heden werd het recht op concurrentie hoger ingeschat en was er slechts weinig aandacht voor de arbeidsomstandigheden binnen die bedrijven. Gelukkig wordt dit nu ook door Eurocommissaris voor werk en sociale aangelegenheden Nicolas Schmit opgenomen. Ook hij is niet akkoord dat Europa bedrijven geld blijft toestoppen terwijl ze alle verantwoordelijkheden ten aanzien van hun werknemers kunnen ontlopen.’
‘Schendingen van werknemersrechten nemen in heel Europa toe, wat resulteert in lagere lonen en verslechterende arbeidsomstandigheden voor miljoenen mensen.’
Esther Lynch, EVV-voorzitter
Ska voegt wel toe dat bedrijfssubsidies en overheidscontracten wel kunnen, maar dat daar extra voorwaarden aan gekoppeld moeten worden. ‘De bedrijven vragen geld voor de nodige ecologische transitie, maar dan moet daar wel aan gekoppeld worden dat zij zich verder moeten inspannen om de werknemersrechten niet alleen te respecteren maar ook te verbeteren. Helaas zien we nu dat er zelfs uitwassen zijn die zelfs de minimale arbeidsvoorwaarden niet respecteren.’
Opnieuw problemen bij Ryanair
Daarmee wijst Ska in richting van de Ierse luchtvaartmaatschappij Ryanair waar opnieuw een sociaal conflict ontstaan is nadat de directie bekendmaakte de arbeids- en rusttijden van de piloten zonder overleg aan te passen en te verkorten. Hans Elsen, sectorverantwoordelijke voor het ACV: ‘We proberen al een half jaar met Ryanair rond de tafel te zitten, maar dat werpt geen vruchten af, daarom dat we nu naar drastischere middelen moeten grijpen.’
Die drastischere middelen zijn twee stakingsdagen die de piloten 15 en 16 juli zouden houden, op een van de drukste vakantieweekends. ‘We hopen natuurlijk dat de staking nog afgewend kan worden en er nog een oplossing uit de bus valt. Maar zoals het nu loopt kan het niet verder gaan. Ze voeren een personeelsbeleid gestoeld op angst, waar je onder druk wordt gezet om ‘vrijwillig’ afstand te doen van je rechten op onder andere rustdagen.’
Elsen stoot het dan ook voor de borst dat Ryanair als grootste subsidieslurper uit het rapport van de EVV komt. ‘En dat terwijl ze zo goed als geen belastingen betalen. Charleroi is hun op een na meest winstgevende basis. Ryanair betaalt nul euro winstbelasting in België en de luchthaventaks in Charleroi bedraagt ook slechts een peulschil, terwijl de Waalse belastingbetalers ervoor opdraaien. Bovendien betalen ze geen belastingen op loon omdat de werknemers door een regeling onder Iers recht vallen. Het enige dat ze hier betalen zijn sociale zekerheidsbijdragen.’
