Met dit akkoord wil men de nationale minimumlonen verhogen en onfatsoenlijke arbeidsomstandigheden aanpakken. Geen dag te laat, want recent duiken er steeds meer verhalen op van moderne slavernij, ook in onze contreien. ’In Europa waren er nog geen kaders rond minimumlonen, en dat had tot gevolg dat je heel wat onderbieders krijgt op de markt. Met vaak schrijnende toestanden tot gevolg. Door deze richtlijn creëert Europa wel kaders waardoor men afspraken rond minimumlonen kan maken. En dat is goed nieuws voor heel wat werknemers’, aldus Marc Leemans van het ACV.
Ook cd&v-Europarlementslid Cindy Franssen reageert opgetogen: ‘Wij zijn heel tevreden met deze nieuwe richtlijn. De recentste cijfers van Eurostat stellen dat meer dan 20 miljoen Europese werknemers in 2018 een armoederisico liepen. Dit aantal zal de komende jaren door de gevolgen van de inflatie, de hoge energieprijzen en door de toename van nieuwe onbeschermde precaire jobs, zoals platformwerkers, alleen maar toenemen.’
Niet alleen krijgen de laagste inkomens een betere bescherming, ook sociale dumping wordt hiermee aangepakt, vult Franssen nog aan: ‘In lidstaten waar lage minimumlonen gelden, is de armoede het grootst. Die lage lonen leiden ook tot ongenoegen over loonconcurrentie en sociale dumping binnen de Europese markt. De minimumlonen in Oost-Europese lidstaten zullen gevoelig stijgen en op die manier wordt ook de sociale dumping verder aangepakt.’
Er bestaan tot vandaag grote verschillen in loon tussen de lidstaten. Meer dan 10 Europese lidstaten hebben een minimumloon onder 1000 euro. In Bulgarije is dat net iets meer dan 300 euro. 21 van de 27 EU-landen hebben een wettelijk minimumloon. De verschillen tussen lidstaten zijn vrij groot. De nieuwe Europese richtlijn beoogt dan ook geen algemeen Europees minimumloon, maar streeft ernaar de nationale minimumlonen op te trekken. En dat binnen het kader van de nationale regelgeving rond minimumlonen.
Daarnaast wil men ook sterk inzetten op collectieve loononderhandelingen. Ook dat moedigt Franssen aan: ‘Onderzoek heeft aangetoond dat de landen met een sterke traditie inzake collectieve onderhandelingen hogere minimumlonen en minder loonongelijkheid hebben. De richtlijn wil dit proces verder uitbouwen via een versterking van de betrokkenheid van de sociale partners in alle lidstaten.’
In België is er al een goed werkend systeem, meer dan 80% van de werknemers valt hier al onder. Maar in een aantal andere lidstaten is dat nog niet het geval. Die landen worden nu aangemoedigd om overleg met sociale partners op te starten. Marc Leemans vult aan: ‘Je hebt nu eigenlijk de keuze. Ofwel ga je voor sterke collectieve arbeidsovereenkomsten, zoals in Scandinavische landen. Maar dan moet wel 80% van de werknemers gedekt zijn. Anders moet je wel een kader rond minimumloon voorzien. In ieder geval schept de nieuwe richtlijn hier nu een veel duidelijker kader rond voor lidstaten waar werknemers op dit moment nog amper of niet beschermd worden. Een vooruitgang dus’ zegt Leemans.
Op twitter uitte Marc Leemans wel zijn verbazing over de vaststelling dat N-VA en Vlaams Belang in het Europees parlement tegen de richtlijn over het minimumloon stemden.
Het Europees Parlement had over de nieuwe wet al voor de zomer een akkoord bereikt met de lidstaten. Gisteren werd het dan goedgekeurd met 505 tegen 92 stemmen en 44 onthoudingen. De lidstaten krijgen nu twee jaar tijd om de richtlijn in hun nationale wetgeving op te nemen.
