Negen jaar als onthaalmoeder, twaalf jaar in een kinderdagverblijf: aan jaren op de teller ontbreekt het Anna niet. Aan liefde voor het werk evenmin. Maar in al die jaren is er immens veel veranderd. ‘Toen mijn eigen kinderen groter werden, wou ik zelf ook een stapje in de wereld zetten. Negen jaar lang babyspeelgoed in je woonkamer, daar was ik klaar mee.’
Fabriek
De overstap was best pittig. ‘Ik kwam van een heel knusse omgeving in eigen huis terecht in een gigantische crèche. Mag ik het woord fabriek gebruiken? Zo voelde het aan althans. Vroeger stond ik met ouders in mijn woonkamer wat te keuvelen over hoe de dag verlopen was. Dat ging heel spontaan en vanzelf. Ik stond heel dicht bij de ouders. Nu geven we via een computersysteem een korte briefing. Het zou dus kunnen dat ik een briefing geef over een kindje voor wie ik zelf niet gezorgd heb die dag. Dat maakt dat je soms minder inzicht hebt in de achtergrond van een kind.’
Schone was
‘Als kindjes ’s ochtends toekomen, zijn ze vaak al overprikkeld en wat lastig. Dan kies je: ofwel laat je die allemaal brullen en volg je je werkschema zoals gepland. Ofwel denk je: foert, die luier kan wel even wachten. Dan zet ik me op de mat, neem alle kruipertjes en baby’s bij mij en doe even iets rustigs samen. De schone was opplooien bijvoorbeeld. Elk kind krijgt een doekje. Resultaat: iedereen is weer kalm. Dan creëer je een heel andere sfeer om de dag te starten.’
Welkom wereld
De hele wereld komt hier binnen: zwart, wit, rijk, arm … ‘We hebben een aantal Indische kindjes die hun eigen eten meenemen. Heel wat kindjes nemen ook boekjes mee in hun moedertaal, maar aan de hand van prentjes kunnen wij er een verhaaltje in het Nederlands van maken. Onlangs heeft een homokoppel zich op de wachtlijst gezet, hoewel ze nu nog volop in de adoptieprocedure zitten. En voor een jongetje dat aan potjestraining deed maar nooit reservekledij bij zich had, hebben we zelf een stapeltje ondergoed voorzien. Iedereen is hier welkom.’
Slaapschema’s
‘In de kinderopvang voel je heel goed hoe de samenleving verandert. Een kind krijgt nu meer inspraak dan twintig jaar geleden. Maar kinderen hebben nog altijd regels en structuur nodig. Vroeger kon je heel makkelijk kinderen regels opleggen. Tien keer herhalen en dan was het in orde. Maar nu ligt dat veel moeilijker. Sommige peuters lijken geen nee meer te kunnen verdragen.’
‘De invloed van sociale media sluipt hier ook binnen. Zo lijkt het vandaag de normaalste zaak dat ouders komen aanzetten met slaapschema’s voor hun kindje. Een slaapcoach op Instagram beweert dat het zo moet, dus moeten wij volgen. Dan probeer ik geduldig uit te leggen dat we niet op elke individuele vraag kunnen ingaan. Tien jaar geleden werd die vraag niet eens gesteld.’
Voltijds
‘Kinderen begeleiden is een totaal ondergewaardeerd beroep. Volledig onterecht: de eerste duizend dagen zijn cruciaal. Als ik zie hoeveel kindjes die dagen voltijds bij ons doorbrengen, vaak vanaf half acht ’s ochtends tot 18 uur ’s avonds, denk ik: wij moeten ervoor zorgen dat dat goed loopt. Maar daar wringt het: we staan vaak met te weinig op de vloer en hebben te weinig tijd. Aan de basisbehoeften voldoen lukt: op tijd eten, schone luier en op tijd in bed. Maar kinderen begeleiden is veel meer dan enkel verzorgen. Er moet ruimte zijn voor creatie, troost, educatie, samen leuke dingen doen. Die ruimte ontbreekt vandaag al te vaak.’
Klein geluk
‘Van de kinderen zelf krijg ik de meeste waardering. Dat is de brandstof voor mijn motor. Elke dag gebeuren er ‘kleine geluks-
momentjes’. Dat is de essentie, daar doe ik het voor. Wanneer je ’s morgens binnenstapt en vier kinderen steken spontaan hun armen in de lucht, dan weet je: ik ben hier welkom.’
*Anna is een schuilnaam
