Illustratie Reisgids op maatschappelijk gebied
@ Rutger Van Parys

Van een textielfabriek in het Gravensteen ten tijde van de Industriële Revolutie tot vakantiekolonie Massembre en de opkomst van sociaal toerisme. Visie reist deze zomer doorheen het land op zoek naar boeiende plekken en verhalen. Samen met historicus en emeritus van de KULeuven Emmanuel Gerard (Canon Van Vlaanderen) ontrafelen we in de vierdelige videoreeks 'Reisgids op maatschappelijk gebied' de draad van de sociale geschiedenis. We gluren binnen in het Gravensteen, bellen aan bij bewoners van de Molenbeekse tuinwijk Diongre, pikken een love-story op in vakantiekolonie Massembre en sluiten af in het buitenbeentje onder de kerken, de rebelse Begijnhofkerk (House of Compassion) in Brussel.

Lies Van der Auwera
Djorven Ariën

 Aflevering 1: Gravensteen en de opkomst van industrialisatie

Aan het einde van de achttiende eeuw smokkelt ondernemer Lieven Bauwens spinmolen Mule Jenny, een Engelse uitvinding, naar ons land. Vanaf dan wordt Gent het centrum voor textiel in Europa. Heel wat bekende gebouwen worden omgevormd tot fabriek, zo ook het Gravensteen, dat uitgroeit tot een van de eerste industriële complexen. Arbeiders verhuizen massaal naar de stad, waar ze terechtkomen in erbarmelijke omstandigheden. 

Aflevering 2:  Tuinwijk Diongre en de eerste sociale huisvesting 

Na de eerste wereldoorlog ontstaan de eerste tuinwijken in België, een idee dat overgewaaid komt uit Engeland en een stukje stad op het platteland wil brengen. Veel groen en een uniforme bouwstijl kenmerken deze wijken. Het idee van de tuinwijken wordt toegepast in West-Vlaanderen tijdens de wederopbouw na de oorlog en bij het bouwen van nieuwe mijncités in Limburg. Maar ook in Brussel ontstaan enkele tuinwijken, zoals de Diongre-wijk in Molenbeek. De tuinwijk bood hier vooral een antwoord op nood aan betere huisvesting en leefomstandigheden voor arbeiders die in de stad werkten en geen eigen woning konden kopen. Tuinwijken worden dan ook vaak gezien als de eerste vormen van sociale huisvesting.

Aflevering 3: Vakantiekolonie Massembre en de opkomst van sociaal toerisme

Vakantie is in de sociale geschiedenis een vrij recent verschijnsel. Pas in het jaar ’36, toen een brede staking zowat het hele land lamlegde, konden werknemers een eerste week betaald verlof afdwingen. Maar wat te doen met die verworven vrije tijd? In ’49 kocht de CM een bos en vanaf de jaren 50 gingen de eerste vakanties van de Preventieve Luchtkuren door in vakantiekolonie Massembre. Kinderen uit arbeidersgezinnen konden hier dan een week lang frisse lucht inademen.

In datzelfde Massembre doet monitor Jean-Claude twintig jaar later een huwelijksaanzoek aan Jocelyne, ook monitrice. Het koppel is vandaag vijftig jaar getrouwd.

Aflevering 4: De Brusselse Begijnhofkerk en het verhaal van migratie.

Het slotdeel van de videoreeks ‘Reisgids op maatschappelijk gebied’ zoomt in op een heel recente episode uit onze sociale geschiedenis: de opkomst van vluchtelingen en sans-papiers sinds de jaren zeventig. Voordien werd arbeidsmigratie geregeld door de overheid. Maar de oliecrisis in ’74 luidde de migratiestop in, wat leidde tot de opkomst van illegale migratie. Onder de hoede van priester Daniël Alliet groeide de Brusselse Begijnhofkerk uit tot een symbool van protest voor rechten van vluchtelingen en sans-papiers.

Visie Nieuwsbrief inschrijven

Blijf op de hoogte via onze nieuwsbrief!