Je pleit voor meer mensen met een handicap op de reguliere arbeidsmarkt. Waarom?
JOS WOUTERS ¬ ‘Werken in het reguliere circuit maakt een groot verschil voor personen met een handicap als het gaat over beeldvorming en beleving. In maatwerkbedrijven kom je terecht tussen mensen met een gelijkaardige achtergrond. Dat heeft zeker een grote waarde. Maar het is goed voor iedereen als er op de werkvloer diversiteit is. Die is er in de samenleving ook.’
Wat zijn de grootste struikelblokken voor wie werk zoekt?
WOUTERS ¬ ‘Je wordt als persoon met een handicap echt daarop afgerekend. Dan krijg je te horen dat je eigenlijk alle kwaliteiten hebt om die job naar behoren uit te voeren, maar dat ene kleine stukje, dat kun je niet. Er wordt zo een constante focus gelegd op je handicap, terwijl er niet naar je kwaliteiten wordt gekeken.’
‘Tijdens een sollicitatiegesprek moet je je van je beste kant laten zien. Je gaat daar niet je tekortkomingen komen tentoonstellen en vertellen wat je allemaal niet kunt. Het nadeel van zichtbare handicaps is dat je ze niet kunt wegsteken. Als ik begin te praten, dan is mijn handicap daar. Er is geen enkele manier om dat te verbergen.’
‘Toen ik naar werk zocht, vroegen de jobinterviewers steeds maar hoe ik mijn job zou kunnen bolwerken. De ironie wil dat communiceren tegenwoordig 90 procent van mijn werktijd beslaat. Het is gewoon een kwestie van hoe de werkgever ermee omgaat.’
Staat een baas vandaag meer open voor een werknemer met een handicap?
WOUTERS ¬ ‘Het tekort aan werkkrachten zorgt voor kansen. Want op dit moment zijn zoveel handen nodig dat je misschien toch aangeworven wordt, ook al ben je niet helemaal de persoon die ze voor ogen hebben. Het is vaak uit pure noodzaak voor de werkgever, en niet omdat hij er zelf erg achter staat om iemand met een handicap aan te nemen.’
Zijn de meeste werkplaatsen voldoende toegankelijk ingericht?
WOUTERS ¬ ‘Er bestaat wel een regelgeving rond, maar die geldt enkel voor nieuwe ruimtes. Daarom zijn er heel wat oudere gebouwen die niet toegankelijk zijn en die ook niet moeten worden aangepast. Omdat de lasten voor de aanpassing bij de bedrijven liggen, zie je dat er niet veel gebeurt op dat vlak. Dat is een beetje een vicieuze cirkel, want omdat er niemand is, wordt het niet aangepast, maar omdat het niet aangepast is zijn er ook geen werknemers met een handicap, enzovoorts.’
'Onderwijsinstellingen zijn de slechtst toegankelijke gebouwen in Vlaanderen'
Jos Wouters
‘Onderwijsinstellingen zijn trouwens de slechtst toegankelijke gebouwen in Vlaanderen. Voorzieningen voor mensen met een handicap moet je er vaak niet zoeken. Diezelfde vicieuze cirkel moet worden doorbroken.’
Leidt een inkomensval ertoe dat mensen met een handicap niet op zoek gaan naar werk?
WOUTERS ¬ ‘Je uitkering vermindert wanneer je een loon krijgt. Dat is ook maar logisch. Het probleem is dat achter de maxima die je mag verdienen een enorm ingewikkelde berekening schuilt. Dat maakt veel mensen nog onzekerder om de sprong te wagen.’
‘We moeten voor mensen met handicap eenvoudiger de effecten van werken op de uitkering kunnen berekenen. Daarvoor worden nu al stappen in de goede richting gezet. Daarnaast is ook een terugkeergarantie nodig, zodat men kan terugvallen op de vorige uitkering mocht het misgaan. Zoiets bestaat al, maar de complexiteit schrikt mensen af, of ze kennen het bestaan er niet van.’