Bengalen, Filipijnen, Turken. De lijst met uitgebuite werknemers op de werf van chemiebedrijf Borealis in de Antwerpse haven wordt steeds langer met iedere nieuwe onthulling in deze zaak. Ondertussen behandelt het arbeidsauditoraat alle gedupeerde werknemers als slachtoffers van mensenhandel. Niet in de laatste plaats door de erbarmelijke omstandigheden waarin de moderne slaven moesten leven. Maar hoe abominabel de woonomstandigheden in onder meer een aftands appartement ook zijn, zelfs dat onderdak dreigen ze binnenkort te verliezen. ‘De slachtoffers krijgen in opdracht van de onderaannemer regelmatig iemand aan de deur’, weet advocaat en professor arbeidsrecht Jan Buelens. ‘De onderaannemer probeert hen met dreigementen buiten te werken. We kunnen alleen maar vermoeden dat de onderaannemer zo snel mogelijk alle sporen van de mensenhandel wil wissen.’
Een nieuw bevel van Antwerps burgemeester Bart De Wever (N-VA) zorgt voor bijkomende zorgen voor een groep van zeventien Bengalen. De Wever wil namelijk dat zij tegen komende maandag hun verblijfplaats verlaten. Na onderzoek van de brandweer blijkt het appartement in Deurne waar die groep verblijft niet brandveilig te zijn. ‘Ze kregen alleen dat bevelschrift, maar een alternatief wordt hen voorlopig niet geboden’, zegt Buelens. ‘Dat bevel is trouwens de eerste communicatie die ze vanuit de stad ontvangen na het ontdekken van hun leefomstandigheden, meer dan een maand geleden. Sindsdien proberen ze zonder enige financiële steun te overleven. Vanuit officiële hoek komt er heel weinig informatie.’
OCMW in actie?
De kwalificatie van mensenhandel laat tenminste toe dat nu ook de het OCMW in actie kan komen met steun. Buelens: ‘Alleen is dat ook een proces dat wellicht een hele tijd in beslag neemt, terwijl de mensen vandaag onderdak en voedsel nodig hebben’. Van de VDAB heb ik ondertussen vernomen dat ze wil helpen met het vinden van werk. Per slot van rekening zijn alle uitgebuite arbeiders hier wel legaal en mogen ze werken.’ Het ACV zal zich burgerlijke partij stellen in de zaak om zo de uitgebuite werknemers beter te kunnen helpen.
Ondertussen neemt Buelens de rol op zich om de gedupeerden te informeren over hun rechten en toekomst. ‘Morgen organiseren we nog een informatiesessie voor de ruim honderd uitgebuite Turken.’ Met naast die honderd Turken nog Filipijnen en Bengalen loopt het cijfer van uitgebuite werkkrachten op tot ongeveer 175 mensen. ‘Daarnaast zijn er ook nog Oekraïners die voor een onderaannemer bij Borealis aan het werk waren. Zij werden dan misschien niet onder de noemer mensenhandel hierheen gebracht, toch zullen ook zij waarschijnlijk hun loon voor het geleverde werk nooit zien.’
Wie kan helpen met onderdak?
Door het uitblijven van andere hulp en de precaire situatie vraagt advocaat Jan Buelens de Visielezer om hulp. Wie ruimte heeft om een aantal van de binnenkort dakloze werknemers tijdelijk onderdak te bieden kan contact opnemen met Progress Lawyers.