De instorting van een school in Antwerpen waarbij vijf mensen om het leven kwamen en de Borealis-zaak, waar tientallen slachtoffers van mensenhandel werden aangetroffen, toonden aan hoe verschrikkelijk fout het kan gaan met complexe structuren van onderaannemers en de sociale dumping die daar vaak mee gepaard gaat.
Groot aandeel buitenlandse onderaannemers
22 procent van de onderaannemers op grote werven zijn in het buitenland gevestigd, voornamelijk in Polen. Bij meer dan de helft van de onderaannemers is er ten minste 1 buitenlandse aannemer en hoe lager het subniveau, hoe hoger het percentage buitenlandse onderaannemers bovendien is.
‘Deze nieuwe studie van de KUL (HIVA) is een wetenschappelijke onderbouwing van wat wij als ACV bouw - industrie en energie (ACVBIE) al jaren aankaarten bij de werkgevers en de bevoegde minister, aldus Patrick Vandenberghe, voorzitter van ACVBIE. ‘Het is makkelijk om aan malafide Poolse onderaannemers een “vuil” werk toe te bedelen. Als die firma’s dan mensen gaan halen in Nepal of Bangladesh, dat interesseert de bouwheer of de hoofdaannemer niet. Onder het mom dat er een tekort is aan Belgische arbeidskrachten worden de buitenlandse arbeidskrachten onderbetaald en in onveilige en mensonwaardige omstandigheden tewerkgesteld.’
Poort moet dicht voor illegaal werk
Het kabinet van minister van Werk Dermagne beloofde na de instorting van de school in Antwerpen om de werkgevers te bewegen tot afspraken rond sociale inspectie, meer controles en een digitale databank met veroordelingen. Een half jaar later is er echter nog weinig veranderd.
ACVBIE dringt daarom aan op dringende maatregelen. ‘De poort moet dicht voor illegaal werk. Daarom willen we naast een verplichte check in, ook een check out op grote werven. Lantis bewijst met de Antwerpse Ring dat het kan.’
‘Beperk de keten tot maximum drie niveaus op alle werven. Een hoger aantal niveaus heeft een veel hogere kans op arbeidsongevallen en sociale dumping. De aansprakelijkheid van de hoofdaannemer moet ook vergroot worden bij inbreuken op lager niveau’, besluit Vandenberghe.