Je baas kan nooit op eigen initiatief je loon verlagen. Daarvoor is altijd je persoonlijke toestemming vereist of een akkoord via het sociaal overleg in je bedrijf.
Autofabrikant Volkswagen onderhandelt momenteel voor een loonverlaging van zijn personeel in Duitsland. Door tegenvallende verkoopcijfers zit het automerk momenteel in slechte papieren. Daarom wil de directie tienduizend banen schrappen en onder andere het loon van de werknemers met tien procent verlagen. Maar kan een bedrijf dat zomaar?
‘Een werkgever kan nooit eenzijdig arbeidsvoorwaarden, waaronder het loon, zomaar veranderen’, legt expert arbeidsrecht Piet Van den Bergh uit. ‘Een loonsverlaging kan enkel wanneer jij als werknemer daar expliciet mee akkoord gaat of wanneer via sociaal overleg een akkoord is tussen werkgevers en vakbonden waarin een loonsverlaging opgenomen is, in ruil voor extra garanties met het doel om zoveel mogelijk arbeidsplaatsen te behouden.’
In een interview met De Morgen uit 2022 merkte Frank Hendrickx, directeur van het Instituut voor Arbeidsrecht (KU Leuven) bovendien op dat loonsverlagingen die buiten het sociaal overleg om plaatsvinden een juridisch zeer wankele basis hebben, wat ook diverse uitspraken van arbeidsrechtbanken in ons land bevestigen. Een toestemming moet in dergelijke gevallen uit vrije wil gegeven worden, maar wanneer je baas vraagt om akkoord te gaan met een loonsverlaging is die keuze moeilijk vrij te noemen, beargumenteert Hendrickx. Als werknemer krijg je in dergelijke gevallen immers vaak de keuze tussen akkoord gaan of op zoek gaan naar een nieuwe baan.
Wanneer je toch ziet dat je loon plots zonder akkoord verlaagd is, is het belangrijk dat je daar onmiddellijk melding van maakt, zegt Van den Bergh. ‘Wanneer je niet reageert en dat zo laat, dan gaat de wet ervan uit dat je stilzwijgend instemt met de verlaging. Reageer in dergelijke gevallen daarom altijd schriftelijk, zodat je ook bewijs in handen hebt dat je het gemeld hebt, en maak melding ervan bij de syndicaal afgevaardigde of rechtstreeks bij je vakbond.’
