Thomas* was vijf maanden in hetzelfde bedrijf aan de slag als interimmer met weekcontracten. Toen hij het interimkantoor liet weten dat hij ziek was, werd hij via mail onder druk gezet om een verklaring tot tijdige annulering van het interimcontract te ondertekenen. Hierdoor zou Thomas afstand doen van het gewaarborgd loon bij ziekte waar hij recht op heeft en dat door het interimkantoor moet worden uitbetaald.
In de plaats zou Thomas terugvallen op een uitkering van het ziekenfonds, maar die bedraagt ongeveer 60 procent van het brutoloon en ligt dus lager dan het gewaarborgd loon. Uitzendkantoren schuiven zo de factuur door naar de sociale zekerheid.
'Ik moest het contract zelf annuleren, anders zou ik contractbreuk plegen. Meteen daarna kreeg ik een dwingende mail van het interimkantoor.'
Interimmer Thomas*
‘Toen ik liet weten dat ik niet kon gaan werken, kreeg ik telefoon van het interimkantoor’, vertelt Thomas. ‘Ik moest het contract zelf annuleren, anders zou ik contractbreuk plegen. Meteen daarna kreeg ik een dwingende mail van het interimkantoor met een document om te ondertekenen. Ik twijfelde of dat allemaal wel klopte.'
Daarop sprak Thomas met een vakbondsafgevaardigde op zijn werk. 'Die zei dat ik het formulier niet moest tekenen. Ook het bedrijf gaf meteen aan dat die manier van werken niet klopte. Dat was een geruststelling, want ik was wel bang dat ik geen nieuw contract meer zou krijgen.’
Standaarddocument
Eva Van Laere van Interim United bij het ACV was gechoqueerd en boos toen ze het verhaal hoorde. Waarom zou iemand vrijwillig afstand doen van het gewaarborgd loon waarop hij recht heeft? In het document staat dat het geheel vrijwillig gebeurt, maar die interimmers worden duidelijk onder druk gezet. Bovendien vermeldt het document “naar aanleiding van overleg met het bedrijf”, maar dat overleg heeft nooit plaatsgevonden.’
‘Het is een praktijk waar we al vaker over hoorden. Dit is wel de eerste keer dat we ook een document bezitten waarin het zwart op wit wordt aangetoond. Het is een standaarddocument waaruit je kunt afleiden dat dit meermaals wordt toegepast.’
Ken je rechten als uitzendkracht
- Zet het uitzendkantoor je contract eenzijdig stop? Dan heb je recht op loon tot het einde van het contract, of op een alternatieve opdracht voor de resterende dagen met dezelfde loon- en arbeidsvoorwaarden.
- Je hebt recht op hetzelfde loon en dezelfde premies en voorwaarden als vergelijkbare vaste werknemers. Je hebt ook recht op betaalde feestdagen tijdens je contract, tussen twee contracten in, en met de nodige anciënniteit ook na afloop van je contract (zolang je niet elders aan de slag bent).
- Ben je na afloop van je contract nog ziek, en heb je één maand anciënniteit bij hetzelfde uitzendkantoor en gebruiker? Dan heb je recht op een aanvullende vergoeding (ten laste van het uitzendkantoor) bovenop de uitkering van het ziekenfonds. Zorg er wel voor dat je jouw ziektebriefje binnenbrengt binnen de twee werkdagen.
- Als je ziek bent, heb je – als je één maand anciënniteit hebt bij hetzelfde uitzendkantoor en als je jouw ziekteattest tijdig hebt overgemaakt – recht op gewaarborgd loon tot het einde van je contract.
Werkgever en vakbond verenigd
De vakbondsvertegenwoordiging van Thomas en het bedrijf waar hij werkt trokken naar het uitzendkantoor om ervoor te zorgen dat dit niet meer gebeurt en dat het gewaarborgd loon van Thomas alsnog correct werd uitbetaald. ‘Gelukkig heeft dit geen negatieve gevolgen gehad, want ik mocht na mijn ziekte weer beginnen in het bedrijf. Volgende maand krijg ik waarschijnlijk zelfs een vast contract’, zegt Thomas.
‘Een mooi voorbeeld van hoe we syndicaal in de onderneming het verschil kunnen maken. Ten voordele van de uitzendkracht, maar ook van het bedrijf zelf’, zegt Van Laere.
Misbruik met ziekte
74 procent van de klachtendossiers bij Interim United gaan over achterstallig loon, waarvan een derde over gewaarborgd loon bij ziekte. Enkele medewerkers bij het ACV houden zich fulltime bezig met het terugvorderen van loon bij uitzendkantoren.
Van Laere: ‘Als het uitzendkantoor hoort dat de uitzendkracht ziek is, dan wordt die afgestraft. We zien vaak dat uitzendkrachten zich plichtbewust ziekmelden voor ze een nieuw weekcontract hebben ondertekend en dan plots geen nieuw contract krijgen. Zij vallen dan terug op het ziekenfonds.’
'We zien vaak dat uitzendkrachten zich plichtbewust ziekmelden voor ze een nieuw weekcontract hebben ondertekend en dan plots geen nieuw contract krijgen.'
Eva Van Laere, Interim United ACV
‘Uitzendkrachten die een operatie moeten ondergaan en dat tijdig melden ondergaan hetzelfde lot. Ze krijgen geen contract op het moment van de ingreep en dus ook geen gewaarborgd loon. Dus eigenlijk zou je niets mogen zeggen over een geplande operatie en zou je jezelf pas ziek mogen melden nadat je een contract hebt ondertekend. Dat is toch absurd.’
‘Als uitzendkracht heb je ook recht op een aanvullende vergoeding als een ziekte langer duurt dan het einde van het contract. Die komt bovenop de uitkering van het ziekenfonds en moet door het uitzendkantoor worden uitbetaald. Maar uitzendkantoren proberen vaak op slinkse wijze hun verplichtingen te ontwijken. Ze informeren hun uitzendkrachten er niet over.’
Tweede keer langs de kassa
Interimkantoren schuiven nog op een andere manier hun financiële verplichtingen door naar de sociale zekerheid. ‘Vaak zien we bij een weekcontract dat men in het midden van de week merkt dat ze de kracht niet meer nodig hebben voor de rest van de week. Juridisch gezien is het uitzendkantoor verplicht om het loon uit te betalen tot het einde van de week of om een alternatieve opdracht aan te bieden.'
'Maar vaak wordt het contract eenzijdig stopgezet, zonder dat er loon uitbetaald wordt. Heel vaak stellen werknemers zich daar geen vragen bij, omdat ze niet goed op de hoogte zijn van hun rechten. Ze kloppen dan aan voor een werkloosheidsuitkering.’
‘We zien maar het topje van de ijsberg’, volgens Van Laere. ‘Uitzendkrachten die geen lid zijn van een vakbond zijn minder goed geïnformeerd of stellen zich geen vragen. Ik zou graag de factuur zien van alle verplichtingen die de uitzendkantoren niet nakomen, maar doorschuiven naar de sociale zekerheid. Veel gebeurt onder de radar. Het is dus moeilijk om een zicht te hebben op de kosten, maar die moeten enorm zijn’.
Jurgen Beckenbach
‘Goed opletten voor fouten met je loon’
Jurgen is werknemersafgevaardigde bij TE Connectivity. ‘Bij pieken werken bij ons zo’n twintig procent uitzendkrachten bij de arbeiders. De werkgever houdt vast aan weekcontracten, vaak moeten uitzendwerkers veel geduld opbrengen voor ze een vast contract krijgen. Als we met flink wat extra werk en dus ook uitzendkrachten zitten, kloppen we als vakbond wel op tafel. Dan wordt soms in een klap vijftien mensen een vast contract aangeboden.'
'Als een niet-technisch geschoolde uitzendkracht een tijd meedraait, technische testen haalt én er is een vaca-ture op de werkplaats, dan kan die instappen in een opleiding van zes maanden tot een jaar met de belofte van een vast contract.’
‘Ons bedrijf werkt samen met één uitzendkantoor. Soms gaat het een heel eind goed, maar dan worden er toch weer fouten gemaakt met het loon: een overurentoeslag ontbreekt, er is geen rekening gehouden met weekendregimes. Loon is belangrijk voor de uitzendkrachten, ik druk hen bij het onthaal altijd op het hart dat ze bij me mogen aankloppen met vragen over hun loonfiche.’
‘Veel Vlamingen staan niet stil bij hoe zwaar uitzendkrachten het hebben’
Lesley Van der Wee
‘Sinds de beperking op dagcontracten is de situatie wel verbeterd’
* Thomas is een schuilnaam
