Dat we voor het eerst echt moeten vrezen voor ons zelfbehoud sinds de Koude Oorlog, voegde Draghi er nog fijntjes aan toe. In zijn vuistdik rapport doet hij 170 voorstellen om het tij te keren voor Europa. Onder meer innovatie, vergroening en investeringen zijn speerpunten in het rapport. We verliezen immers steeds meer terrein op spelers als China en de VS, waarschuwt hij.
Het is 5 voor 12 voor Europa, verkondigt het rapport-Draghi. Akkoord?
SKA- ‘Ja, absoluut. Het ACV zegt al jaren dat er een industrieel beleid nodig is op Europees niveau. De laatste jaren leken de Europese leiders maar één mantra te volgen: liberalisering op alle vlakken. Vandaag betalen we de rekening voor die keuzes.’
Het Chinese en Amerikaanse beleid beschermen beter hun industrie dan Europese leiders, zegt u?
SKA- ‘Zeker. De afgelopen jaren is te vaak beslist om productie in het buitenland te vestigen, zogenaamd omdat het hier te duur is. De maakindustrie verhuisde zo onder meer naar China. Nu betalen we daarvoor een hoge prijs. We maakten onszelf afhankelijk, en veel mensen hebben hun job verloren.
'Werknemers van Audi laat men met lege handen aan een gesloten poort staan, zonder enige voorbereiding op hun toekomst.'
Algemeen Secretaris van het ACV Marie-Hélène Ska
We hebben dringend nood aan een wetgevend kader, met doelgerichte investeringen en maatregelen voor werknemers in de hele Europese Unie. Kijk bijvoorbeeld naar de Inflation Reduction Act van Amerikaans president Joe Biden, ingevoerd in 2022. Die wet zorgt onder meer voor sterke investeringen in groene energie, maar is ook gekoppeld aan loon- en arbeidsvoorwaarden van werknemers. ‘
Het tij keren komt met een enorm zwaar prijskaartje: 800 miljard euro per jaar.
SKA- ‘We weten al lang dat dat eraan zat te komen, maar individuele lidstaten kwamen steeds met hun eigen wenslijstje naar voren. Als vakbond pleiten we voor een coherente aanpak op Europees niveau. Dat pleidooi hielden we vijftien jaar geleden al met het Europees vakverbond. Toen zette men ons weg als dromers. Die coherente aanpak moeten trouwens alle landen omvatten. Niet alleen een select clubje.’
Na Van Hool sluit nu ook Audi Vorst. Onze maakindustrie brokkelt verder af.
SKA- ‘Er zijn veel uitdagingen, maar ook er liggen ook veel voorstellen klaar. Bijvoorbeeld de circulaire economie kan een antwoord bieden op de afhankelijkheid van grondstoffen waar we vandaag op botsen. Neem nu batterijen: we maken er zelf geen, maar gebruiken er wel heel veel. Als we minder afhankelijk willen zijn van China, moeten we onze circulaire economie stevig uitbouwen en onderzoeken hoe we ingevoerde materialen hergebruiken. Dat maakt ons op termijn minder afhankelijk van import, en het is beter voor het milieu.’
Hoe pakken we dat aan met een tekort aan arbeidskrachten?
SKA-‘ We toeteren dat we arbeidskrachten tekort hebben, maar tegelijk laten we werknemers van Audi met lege handen aan een gesloten poort staan, zonder enige voorbereiding op hun toekomst. Een jaar geleden had men die werknemers al kunnen voorbereiden, met opleidingen en dergelijke. Dat is niet gebeurd. Hetzelfde zag je trouwens bij Van Hool.’
Wat hoopt u dat de onderhandelaars eventueel meenemen uit dit rapport?
SKA- ‘De boodschap dat we samen grondig werk moeten maken van een industrieel beleid. Als we de doelstelling ‘neutraal tegen 2050’ willen halen, moet elke lidstaat tegen 2030 al 55 procent minder CO2 uitstoten. België is vandaag geen goede leerling in de klas, we dreigen de boot te missen. Het rapport-Draghi komt eindelijk met een visie op lange termijn, dat juichen we toe.’
