Vandaag moet alles snel gaan, ook in de supermarkt. ‘Mensen zijn gehaast, hebben minder geduld aan de kassa dan vroeger. Soms hangen ze aan de telefoon terwijl ik hun aankopen aan het afrekenen ben. Veel klanten springen snel binnen na het werk, of anderen meteen bij het openingsuur, nog voor ze hun kinderen naar school brengen. De supermarkt speelt in op hun levensstijl, bijvoorbeeld met een zelfscansysteem. Maar het gemoedelijke praatje aan de kassa valt daardoor wel weg. Dat vind ik best jammer.’
‘Toch is lang niet iedereen mee met die digitale systemen. Zeker ouderen hebben het er moeilijk mee. En veel klanten komen wel nog graag een babbel slaan. Sommigen zie ik twee keer per dag. Het komt voor dat ik hun enige gesprekspartner van de dag ben. Er is veel eenzaamheid. Onlangs kwam een oudere dame die vaste klant is me een rouwprentje brengen. Haar man was onverwachts overleden. Ik weet dat ze het moeilijk heeft, af en toe vraag ik hoe het gaat. Soms heb je als kassierster een bijna therapeutische rol.’
‘Sommige klanten checken of ze zeker niet boven hun budget gaan. Het gebeurt wel eens dat ze producten moeten terugleggen.’
Cassière Carine
Microgolfmaaltijden
‘Mensen koken niet meer zoals vroeger. Ik verkoop veel kant-en-klaarmaaltijden. Jonge en minder jonge mensen slaan diepvriespizza’s in. Ook koffiekoeken, pistolets en beleg doen het goed, zeker rond het middaguur. We krijgen bijvoorbeeld heel wat werkmannen over de vloer, die hun zelf gesmeerde broodjes gaan opeten in hun bestelwagen. En we verkopen ook veel voorverpakt eten. Oudere mensen koken wel nog vers. Soep bijvoorbeeld, zelfs in de zomer!’
Hoe vol mensen hun winkelkar laden? ‘Dat is voor iedereen verschillend. Het komt wel bijna nooit meer voor dat iemand spontaan een klant laat voorgaan die maar één product moet afrekenen. Klanten zijn toch wat minder hoffelijk geworden. En als ze met frustraties zitten, durven ze die aan de kassa te uiten. Soms beleefd, maar het gebeurt ook dat ze brutaal zijn. Ik probeer het altijd op te lossen met de glimlach.’
Taboes aan de kassa
‘Ik zie heel de samenleving passeren aan mijn kassa. Die is behoorlijk veranderd de afgelopen jaren. Ik hoor alle talen: Nederlands, Frans, maar ook Engels, Pools en Arabisch. Vroeger zag je vooral vrouwen boodschappen doen, nu komen er minstens evenveel mannen. En ja, die kopen ook gewoon schoonmaakproducten en maandverband. Gelukkig bestaan er geen taboe-aankopen meer. Ook het pakje condooms wordt niet meer weggemoffeld onder een tijdschrift, dat ligt gewoon mee op de loopband.’
‘Vroeger zag je vooral vrouwen boodschappen doen, nu komen er minstens evenveel mannen.’
Cassière Carine
‘Al schamen mensen zich wel soms als ze krap bij kas zitten. En dat gebeurt steeds vaker, zeker sinds de energiecrisis. Sommige klanten komen steevast om 18 uur, omdat er vanaf dan producten met korting worden verkocht. Ze kiezen ook sneller voor een goedkoper huismerk. Of ze houden aan de kassa het totaalbedrag goed in de gaten, zodat ze zeker niet boven hun budget gaan. Het gebeurt wel eens dat ze producten moeten terugleggen. Ik doe daar nooit moeilijk over. Het leven is voor iedereen duurder geworden. Ook voor supermarktpersoneel. Zelf kan ik met mijn lange staat van dienst niet klagen over mijn loon. Maar wie vandaag start, wordt in tijdelijke en halftijdse contracten gedwongen. Probeer dan maar eens een lening te krijgen of te gaan samenwonen met je partner. Ik heb al veel goede jonge werkkrachten zien vertrekken omdat ze geen uitzicht hadden op een stabiel contract.’
* Carine is een schuilnaam