Ik ben chauffeur, net als mijn vader en mijn schoonzoon. Mijn vader bracht dieren naar de slacht of ging stro ophalen, en was bijna elke avond thuis. De vrachtauto’s van toen lieten geen verre ritten toe. Ik ben in het begin van de jaren tachtig gestart. Prachtige weggetjes voerden me door Spanje en Portugal. Ik vertrok met vracht aan boord en kon ook weer laden op de terugweg. We reden vaak in groep, de baas hoorden we niet. Aan de grensposten wachtte je uren, maar iedereen kende elkaar bij koffie en cognac. We waren graag gezien in vaste eethuizen waar we wat kilometers voor omreden. Scheen de zon, dan bleven we wel eens langer en trapten we achteraf wat harder op het gaspedaal. Boetes waren toen nog voor de baas. Daar is vandaag geen sprake meer van.’
Cowboys
‘Waren er cowboys bij? Natuurlijk. Er waren er met vrouwen overal, maar waar je je echt tegen moet wapenen is drugstrafiek. Ik heb ook chauffeurs mensen weten smokkelen, toen nog uit Oost-Duitsland, verstopt tussen een lading schapen, want speurhonden laten zich misleiden door de stank. Zelf ging ik niet verder dan een clandestien handeltje met champagne, sterkedrank en pralines die ik in Roemenië of Joegoslavië bracht. En nylonkousen, want die waren ook erg in trek.’
‘Ik heb collega’s de cel in zien vliegen, en nog veel meer weten verongelukken. Ik ben ook al door de vangrails gegaan. Dan leer je je limieten kennen. Het prestige van het aantal gereden kilometers per jaar waarmee je tegen elkaar opbiedt sneuvelt dan ook wel.’
‘Veel is strenger vandaag: vond je baas het normaal dat je dertien uur aan een stuk reed, dan zijn er nu rij- en rusttijden te respecteren. Fraude met tachografen is gedaan. Echt lange ritten zijn er ook niet meer bij, want Belgen rijden niet meer buiten de Benelux: het is veel goedkoper om een Oost-Europeaan de rit te laten doen. Al komt daar nu wel weer verandering in, want ook zij worden duurder en schaarser.’
Verminderde trots
‘Onze jeugd vindt die korte afstandjes ook wel genoeg, ze spelen graag voor shuttle en liefst nog binnen de provincie. De collegialiteit is er ook uit, vroeger hielp je elkaar een band vervangen langs de weg, nu mag je dat zelfs niet meer. Veel kun je niet meer oplossen, het is allemaal veel technologischer geworden. De trots over de vrachtwagen is ook verminderd. Vroeger stonden we erop dat die blonk en niemand haalde het in zijn hoofd om tijdens je verlof met jouw wagen te rijden.’
‘Ik kan met trots zeggen dat ik geleefd heb voor mijn werk, maar ik kan de jeugd ook geen ongelijk geven dat ze op hun weekend staan. 250 000 kilometer per jaar, dat hou je niet vol tot je 65ste.
Ik heb mijn kleinkinderen al vaker gezien dan mijn kinderen. Mijn vrouw heeft dikwijls gezegd dat ze een vakbond zou oprichten voor ‘de vrouwen van’.’ (lacht)
Hectisch
‘De korte ritten vandaag maken het werk ook wel hectischer. Voortdurend krijgen we telefoontjes met wijzigingen in ons schema. De planners hebben zelf nooit gereden, ze weten niet wat het is. We moeten ook maximaal renderen omdat er te weinig chauffeurs zijn. Er is file op de weg, en druk om op tijd aan te komen bij de supermarkten. In een zone dertig moet alles tussen 7 en 9 uur worden geleverd. Kom je te laat, dan mag je terugkeren. Er wordt veel nutteloos rondgereden, ook omdat winkels geen stock meer willen. Soms moet ik elke week twee doosjes afleveren bij dezelfde klant. Dat is dwaas werk. Mijn baas voorziet nu in opslagruimte.’
‘Het is een paradox: mensen zien niet graag vrachtwagens, maar iedereen wil wel leveringen aan huis. De vrachtwagens worden ook alsmaar groter en de wegen smaller. Mensen beseffen dat allemaal niet. Je wil ook niet weten hoe vaak ik al terug moest keren bij een klant die een zwembad of een tuinhuis heeft besteld, maar zijn oprit heeft overschat.’
*Raymond is een schuilnaam
