Vrouwen in de menopauze vormen zeker geen kleine groep. Elke vrouw gaat doorgaans tussen haar 45 en 55 jaar in de menopauze, op een gemiddelde leeftijd van 51 jaar. Meer dan vier op de tien vrouwelijke werknemers in België is 45 jaar en ouder. Dat zijn 914.354 vrouwen die allemaal samen iets meer dan een vijfde van de totale werkende bevolking in België vertegenwoordigen.
Volgens de studie van Securex en de Ugent kampte bijna negen op de tien werkende vrouwen in menopauze nu of in het verleden al met symptomen zoals opvliegers, gewrichtsstijfheid, vermoeidheid of slecht slapen. 55,3 procent van de werkende vrouwen met menopauzale symptomen ondervinden daardoor hinder tijdens het werk. Bijna een kwart van hen (23,4 procent) stelt dat menopauze niet bespreekbaar is op de werkvloer.
Diezelfde vrouwen tekenen ook een hogere burn-outscore op en waren vaker afwezig in de voorafgaande 12 maanden dan vrouwen met menopauzale symptomen zonder hinder op het werk. Vrouwen die door menopauzale symptomen hinder ervaren in hun job hebben een hogere herstelbehoefte. Dat houdt in dat ze na een werkdag meer tijd nodig hebben om te recupereren. Wanneer die tijd onvoldoende beschikbaar is of onvoldoende benut, kan dit leiden tot mentale gezondheidsproblemen.
Volgens Securex-arbeidsarts Dr. Philippe Kiss is dit het eerste onderzoek dat de bijkomende gevolgen van vrouwen in de menopauze aantoont. ‘Als een vrouw met menopauzale symptomen daar tijdens het werk hinder van ondervindt, mag er allesbehalve de schouders worden bij opgehaald: niet door de werknemer, niet door de werkgever. Menopauzale symptomen kunnen wel degelijk worden behandeld, en de functie-inhoud en -organisatie kunnen worden aangepast om de hinder van (tijdelijke) symptomen te beperken’
Taboesfeer
‘Desondanks doet de samenleving alsof dat niet bestaat. Dat zie je bij zowat alle problemen of moeilijkheden die vooral vrouwen treffen,’ stelt CM-voorzitter Luc Van Gorp. ‘Het is onbegrijpelijk dat dat anno 2023 nog steeds een taboe is. Zeker wanneer je ziet dat dit om een groep van bijna een miljoen vrouwen gaat. Maar het probleem is veel dieper geworteld dan dat alleen.’
‘Er wordt nog steeds te weinig rekening gehouden met de realiteit van het vrouw-zijn’
Luc Van Gorp, CM-voorzitter
‘Onze samenleving en arbeidsorganisatie richt zich nog steeds voornamelijk op mannen’, betreurt Luc Van Gorp. ‘Er wordt nog steeds te weinig rekening gehouden met de realiteit van het vrouw-zijn. Als mens worstelen we met lichamelijkheid en de gevolgen van ouder worden, dus negeren wij alles wat er maar mee te maken kan hebben. Maar in het kader van het welzijn van vrouwen op de werkvloer maar ook daarbuiten is het belangrijk dat wij er over praten en dat er geluisterd wordt naar hun noden. Ook in de geneeskundeopleidingen moet meer aandacht geschonken worden aan deze onderwerpen. Nog te vaak zijn artsen niet voldoende op de hoogte om de symptomen te erkennen.’
Volgens Van Gorp dringt er zich daarom een algemene mentaliteitswijziging aan. ‘Alle zaken die inherent vrouwelijk zijn, zij het maandstonden, de menopauze of borstvoeding moeten meer bespreekwaar en genormaliseerd worden. Daar wordt bijna niet over gepraat, terwijl dat allemaal natuurlijke onderdelen van het leven zijn. Het wordt zelfs als iets negatiefs aanzien. Daar ligt dan ook de grote uitdaging: hoe kunnen de we die zaken volledig uit de taboesfeer halen en normaliseren? Deze studie heeft alvast het debat geopend wat een positieve eerste stap is.’