150 000 mensen liepen in 2019 een verhoogde tegemoetkoming mis, hoewel ze daar recht op hadden. Dat bleek uit onderzoek van de Universiteit Antwerpen, waarover Visie eerder al berichtte. Om te vermijden dat mensen die het moeilijker hebben om rond te komen de ondersteuning waar ze recht op hebben mislopen, moet de overheid proactief op zoek gaan naar mensen die de weg naar financiële hulp niet vinden.
Signaal van de fiscus
CM zet al enkele jaren in op proactieve identificatie van mensen van wie ze vermoedt dat ze in aanmerking komen voor een bepaalde tegemoetkoming. ‘Dat loont’, aldus CM-voorzitter Luc Van Gorp. ‘Sinds enkele jaren geeft de fiscus ons een signaal wanneer een gezin een laag inkomen heeft – zonder detailinformatie weliswaar. Zo zijn we nog actiever en gerichter op zoek kunnen gaan naar mensen van wie we vermoedden dat ze recht kunnen hebben op de zogenaamde Verhoogde Tegemoetkoming.’
Die tegemoetkoming zorgt ervoor dat mensen minder remgeld betalen bij medische consultaties, maar geeft hen ook het recht op het sociale tarief voor gas en elektriciteit en een voordeeltarief voor het openbaar vervoer. ‘We namen bijvoorbeeld doelgericht contact op met eenoudergezinnen, leden van wie we weten dat ze veel geneeskundige zorgen nodig hebben of die langdurig ziek of werkloos zijn. Die acties herhalen we de komende jaren’, aldus Van Gorp.
Onze leden helpen
Die aanpak maakte dat 19 793 CM-leden in 2020 een Verhoogde Tegemoetkoming ontvingen. ‘Het is niet voor al onze leden eenvoudig om hun weg te vinden in de complexe administratie van de sociale zekerheid. We moeten blijven zoeken naar opportuniteiten voor mogelijke vereenvoudigingen of automatische toekenningen en onze leden sowieso administratief op weg helpen waar nodig’, zegt Van Gorp
Judith getuigt: ‘Je kijkt niet elke week of er wetten gewijzigd zijn’
CM contacteert haar leden schriftelijk, maar ook telefonisch en via huisbezoeken. Zo kreeg ook Judith Linders (35) uit Hamont-Achel bezoek van een maatschappelijk werker. ‘Ik heb motorische, visuele en gehoorproblemen door een neurologische stoornis’, vertelt Judith. ‘Ik werkte in de gehandicaptenzorg, maar kon dit werk niet blijven doen. Sinds 2017 krijg ik een vervangingsinkomen van de ziekteverzekering.’
De dienst Maatschappelijk Werk van CM nam het afgelopen jaar contact op met Judith, na een wetswijziging in de integratietegemoetkoming. Die toelage is er voor mensen die moeilijkheden ondervinden in het dagelijkse leven door een verminderde zelfredzaamheid, bijvoorbeeld bij verplaatsingen of huishoudelijke taken.
‘Een maat
schappelijk werker van CM wees me op mijn recht op een integratietegemoetkoming, waardoor ik een budget krijg om hulp in te schakelen voor de dingen die ik door mijn beperking niet meer zelf kan, zoals bepaalde huishoudelijke taken. Dat betekende voor mij 350 euro extra per maand.’
Vóór 2021 werd het inkomen van de partner meegenomen in de berekening van het inkomensplafond om recht te hebben op deze toelage, in 2021 viel die voorwaarde weg. Dat deed CM vermoeden dat Judith voortaan misschien wel in aanmerking kwam – wat in het verleden niet zo was, door het inkomen van haar partner.
‘Het betekende dat ik plots recht had op die premie. Dat wist ik zelf echter niet. Ik heb gestudeerd, ik ken mijn weg wat in de gezondheidszorg en ik heb een groot sociaal netwerk, maar het was toch moeilijk om te weten te komen waar ik precies voor in aanmerking kwam.’
‘Ik denk dat veel mensen financiële steun mislopen omdat ze gewoon niet van het bestaan ervan op de hoogte zijn. Je kijkt als leek niet elke week of er wetten gewijzigd zijn. Het was fijn dat iemand van CM het voor mij uitzocht en zelf met mij contact opnam’, zegt Judith.
‘Het ene volgt uit het andere’
Doordat Judith nu de integratietegemoetkoming krijgt, heeft ze ook automatisch recht op de verhoogde tegemoetkoming gekregen en op het sociaal energietarief, zonder dat ze daarvoor nog extra inspanningen heeft moeten leveren. Van Gorp: ‘Het ene recht vloeit uit het andere, en net daarom is het belangrijk dat de ziekenfondsen en andere organisaties hun proactieve acties blijven verderzetten. Eén van de belangrijkste voorwaarden om zulke proactieve toekenning van rechten en identificatie mogelijk te maken is toegankelijke en kwaliteitsvolle data’, besluit Van Gorp.
