We spreken af in het kraaknette appartement van Carine*. Tijdens een vers gezettekop koffie en een ambachtelijk gebakje vertelt de kranige dame hoe het eraan toegaat in de toiletten van een grote concertzaal. ‘Het is zwaar werk, maar ik doe het ontzettend graag. Het zijn vaak late uren, zeker wanneer we nachtevenementen hebben die totin de vroege uurtjes doorgaan. Maar ik kan altijd wel een stukje van het optreden meepikken. Dat houdt het werk aangenaam.’
Leed en liefde
Naast het schoonhouden van de toiletten en erop toezien dat er steeds voldoende zeep, toiletpapier en papieren handdoeken zijn, vervult de toiletdame volgens Carine ook een belangrijke sociale functie. ‘Als wc-madamzie je alle lief en leed van de mensen en ben je een beetje een universele moederfiguur. Wij zijn er heel vaak ook om een luisterend oor te bieden.’
‘Bezoekers worden soms al eens iets te romantisch.’
Toiletdame Carine
‘Het gebeurt wel eens dat er iemand in tranen de toiletten binnenkomt. Dan vraag ik altijd of alles wel oké is. Wanneer iemands hart wordt gebroken op de dansvloer of iemand slecht nieuws gekregen heeft, dan willen mensen hun hart even luchten en hun gevoelens de vrije loop laten. Op die momenten ben je vaak de eerste persoon die ze tegenkomen en kun je heel wat betekenen voor hen, door er gewoon te zijn, ook al ken je hen van haar noch pluim.’
Maar het is natuurlijk niet allemaal kommer en kwel, getuigt de guitige schoonmaakster. ‘Bezoekers worden ook al eens iets te romantisch. (lacht) Het zou goed kunnen dat er meerdere kinderen zijn verwekt in mijn toilet. Maar als we het merken, dan steken we daar wel een stokje voor en kloppen we op de deur. Dan komt het verliefde koppel vaak al lachend buiten en krijgen we een sorry terwijl ze verder zo de nacht instappen.’
Neerkijken
Carine heeft haar hele leven als schoonmaakster gewerkt op verschillende plekken, van bankkantoren tot schoolgebouwen. Maar nu ze aan de slagis als toiletdame merkt ze toch dat mensen anders naar haar beroep kijken. ‘Wij horen en voelen heel vaak dat mensen wat op ons neerkijken. Datbegrijp ik echt niet. Er wordt veel te snel geoordeeld over mensen die dit werk doen. Jij kunt toch niet weten wat voor een persoon ik ben, enkel omdat ik toiletten schoonmaak? Toch geven sommigen ons soms het gevoel dat wij ‘maar’ wc-madammenzijn. Het zou enorm deugd doen als wij meer erkenning zouden krijgen voor ons werk.’
‘Wanneer iemands hart wordt gebroken op de dansvloer, zijn wij de eerste persoon die ze tegenkomen om hun hart te luchten.’
Toiletdame Carine
‘De meeste waardering krijg ik van een hardrock-of metalpubliek. Dat lijken allemaal ruwe, stoere mannen, maar zij hebben altijd een vriendelijk woord klaar of komen al eens zwanzen’, vertelt Carine. Maar ze wijst evengoed naar de andere kant het spectrum. ‘Wanneer er chiquer volkover de vloer komt, dan hou ik toch vaak mijn hart vast. De zogenaamde vips hebben het vaak hoog in hun bol en behandelen je soms alsof je te min bent. Dat is heel triest eigenlijk, maar ook dat word je gewoon. Ik blijf altijd beleefd en probeer erboven te staan door steeds dankjewel en alstublieft te zeggen.’
Opvolgers vinden blijkt een moeilijkere taak volgens Carine. ‘Dat ligt aan hoe naar het beroep wordt gekeken, maar corona heeft er ook geen goed aan gedaan. Een aantal nieuwe collega’s zijn weer afgehaakt. Zij hebben ander werk gevonden toen alles stil lag en hebben nu geen tijd meer om ’s avonds na de uren nog te komen werken. Er is zeker nog werk aan de winkel om de jonge garde te overtuigen om voor dit beroep te kiezen.’
*Carine is een schuilnaam.
