In deze illustratie heeft huisillustrator Peter Goes het nieuwsjaar van Visie samengevat. Herken jij alle nieuwsfeiten? Je ontdekt ze allemaal onder de afbeelding.
De ongezien hoge energieprijzen hebben ons allen beziggehouden het afgelopen jaar. Hoe we duurzaam uit deze crisis geraken zal de grote uitdaging zijn voor het komende jaar. Je leest er alles over in ons dossier energie.
Het afgelopen jaar werd het leven aan een ongezien hoog tempo duurder. De inflatie steeg tot meer dan 10 procent, terwijl heel wat werknemers pas in het nieuwe jaar hun loon zien meestijgen. Werkgeversorganisaties bleven daarbij herhalen dat ze de index liever kwijt dan rijk zijn. Daarom trokken duizende werknemers verschillende keren de straat op om onder andere het behoud van hun koopkracht te eisen.
Het tekort aan zorgkrachten houdt de sector al jaren in de greep, van de ziekenhuizen en woonzorgcentra tot de psychologische zorg. In de nasleep van de coronacrisis lijkt het probleem alleen maar groter te worden. Maar hoe kan werken in de zorg weer aantrekkelijker worden en voor welke andere uitdagingen staat de sector nog? Hopelijk heeft het nieuwe jaar antwoorden op die vragen in petto.
Spoorwegbesparingen laten zich voelen
Defecte liften en roltrappen, de trein die mogelijk honderden euro duurder wordt voor de pendelaar, het spoorwegpersoneel dat nog maar eens moet inkrimpen. Geen wonder dat de spoorwegvakbonden op 5 oktober staken voor extra personeel en bijkomende middelen.
Nood aan betaalbare woningen
Het sociaal woonbeleid hinkt steeds verder achterop. Het middenveld pleit voor een dwingender beleid. 'Mensen met een laag inkomen zijn vaak gedwongen om een goedkopere en ondermaatse woning te huren. Zij worden dus twee keer gestraft, een keer door de indexering en vervolgens door de onbetaalbare energiekosten', stelt Sien Winters van Steunpunt Wonen. Ondertussen blijft in België een buitenverblijf fiscaal gunstiger dan een eigen woning, kaart de Europese Commissie aan.
Geslaagde vaccinatiecampagne
Na de herfstboostercampagne sluit Vlaanderen alle vaccinatiecentra tegen 2023. Maar liefst 85 procent van de inwoners werd gevaccineerd, volgens het Agentschap Zorg en Gezondheid. Tegelijk werden ook 15 000 coronadoden in woonzorgcentra onder de mat geveegd, zeggen auteur Chris De Stoop en Samana-vrijwilliger Viv Gemoets. Intussen werd long covid, waarbij de klachten na een coronabesmetting blijven aanhouden, in 2022 ook erkend als beroepsziekte.
Krapte op de arbeidsmarkt
Drie op de vier werknemers in de gehandicaptenzorg en jeugdhulp ervaren een gigantisch personeelstekort in hun sector. Ook in de opvang in scholen en de kinderopvang zijn stelselmatig handen tekort. ‘Als je al wie geen baan heeft aan het werk wil, moet je de huidige inspanningen van begeleiden en bijscholen vertienvoudigen’, bepleit hoogleraar arbeidsverhoudingen Paul de Beer. Ondertussen ontzegt België meer dan 150 000 mensen zonder papieren het recht op werk.
Oorlog in Oekraïne
Er woedt een zware grondoorlog in Europa. Ook in België laat de impact van de oorlog in Oekraïne zich voelen. Er wordt een noodnummer opgericht voor de door oorlog gestrande vrachtwagenchauffeurs, en Visie was erbij op de Brusselse Heizel waar Oekraïense vluchtelingen zich moesten aanmelden in erbarmelijke omstandigheden. Op 27 maart betoogde het middenveld voor vrede en solidariteit in Europa. In de marge van dat alles leert de Oekraïense Lana met de fiets rijden.
Opvangcrisis
‘Waarom is asielzoekers opvangen en bijstaan zo moeilijk?’, vroeg parochiepriester van Zeebrugge Fernand Maréchal zich vorig jaar nog af. Halverwege 2022 werden Fedasil en de Belgische Staat al duizend keer veroordeeld. Minderjarigen slapen in de kou; asielzoekers die aan het werk zijn dreigen na welgeteld een maand opnieuw op straat te belanden. ‘Er moet structureel iets veranderen’, klinkt het bij Vluchtelingenwerk Vlaanderen. Ondertussen helpen vrijwilligers als Eddy uit Heverlee mensen vooruit.
Het lerarentekort lijkt nijpender dan ooit. ‘Administratieve last breekt de passie’, menen onderwijsexperte Brigitte Vermeersch en Koen Van Kerkhoven van de Christelijke Onderwijscentrale. Visie volgde de eerste schooldag van zij-instromer Stef, die de overstap maakte van het bedrijfsleven naar het klaslokaal.
Klimaatcrisis
Na de overstromingen in Wallonië in 2021 maakten we dit jaar kennis met de Vlaamse Sahara. De hittegolven kostten de wereld al 29 biljoen euro, bleek uit wetenschappelijk onderzoek. Volgens schrijver en activist Amitav Ghosh moet het ergste echter nog komen.
Sociale dumping
Het proces tegen PostNl en GLS, pakjesbedrijven die beschuldigd worden van structurele sociale fraude, wordt uitgesteld tot april 2023. Het ACV hoopt dat de postwet verlichting kan brengen. Ketens van onderaanneming zorgen ook voor gigantische problemen in de bouwsector, getuige het schandaal rond Borealis de zomer beheerst. Daar kan een zorgplichtwet soelaas bieden, maar die zit al een hele tijd in de koelkast. Bovendien moet dan ook nog de controle worden aangescherpt.
Historisch hoge bedrijfswinsten
Ondanks de nasleep van de coronacrisis, de oorlog in Oekraïne en de torenhoge inflatie blijven Belgische ondernemingen hun hoogste winstmarges ooit noteren. Werknemers genieten daar weinig van. Meer nog: ondanks miljoenen winst, ontzeggen sommige werkgevers mensen zelfs de indexering van het loon. Voor het ACV moet de loonnormwet op de schop. De onderhandelingen werden echter gestaakt en de regering kwam met een consumptiecheque in plaats van echte loonsverhoging op de proppen. ‘Een doekje voor het bloeden’, aldus het ACV.
Visie gaat digitaal
Last but not least: Visie, het blad van ACV, CM en beweging.net krijgt, eindelijk een digitaal kanaal: www.visie.net. Je kunt je voortaan ook abonneren op onze wekelijkse nieuwsbrief. De redactie blijft zich er terwijl goed van bewust dat 1 op 2 Belgen ‘digitaal kwetsbaar’ is.
