Soms gaan de dingen verbazend snel. Of lijkt dat toch zo. Als we de partijleiders en commentatoren horen, lijkt het dat we heel snel nieuwe regeringen zullen hebben. En dat is goed. Want ons land zit, zoals veel andere lidstaten van de Europese Unie, in slechte budgettaire papieren. Veel tijd verliezen is niet aangewezen.
Over de timing en noodzaak is weinig discussie. Waar het schoentje wringt, is hoe we de staatskas weer op orde krijgen. En daar ben ik eerlijk gezegd niet gerust op. ‘Hervormingen die iedereen pijn zullen doen, zijn nodig’, klinkt het. Te vaak zijn het wel dezelfden die de aangekondigde pijn moeten dragen. Werkers met een laag of gemiddeld loon, zieken, gepensioneerden, mensen zonder bedrijfswagen, gezinnen met het groeipakket, jonge mensen die een woning zoeken ...
Als de regeringsvormers succesvolle én gedragen hervormingen willen doorvoeren, moeten ze nu echt uit een ander vaatje tappen. Werken moet lonen, horen we bij zowat alle politieke partijen. Dat is prima! In het ACV vinden ze een bondgenoot als ze het menen. Er moet voorrang worden gegeven aan fiscale hervormingen die de lage en gemiddelde lonen versterken. En ja, er zijn extra inkomsten nodig. Die liggen voor de hand, met een eerlijke belasting op vermogen en op alle vermogensinkomsten.
Veel voorstellen in die zin lagen al op de regeringstafel. Jammer dat de goede aanzet van minister Van Peteghem is gestrand. Wie vindt dat werken moet lonen, moet ons ook vrij laten onderhandelen over collectieve loonsverhogingen. Los van de dwangbuis van de loonnorm. Zo kunnen de brutolonen stijgen. Want alle voorstellen rond netto-voordelen en netto-index betalen werkers cash als ze uitvallen of met pensioen gaan. Eerlijke en correcte vergelijkingen met onze buurlanden tonen dat daar wel degelijk ruimte voor is.
Wie vindt dat werken moet lonen, moet ons ook vrij laten onderhandelen over collectieve loonsverhogingen. Los van de dwangbuis van de loonnorm.
Werken is ook zingevend en zorgt voor sociale contacten. De groei van het aantal langdurig zieken vertelt voor veel werknemers echter een ander verhaal. Ouderen. Vrouwen. Arbeiders. Zij vallen steeds meer uit door gezondheidsproblemen. Ziekmakend werk zet onze productiviteit onder enorme druk. En een hoge productiviteit is net wat we nodig hebben, het is de hoeksteen van onze welvaart. Productiviteit gaat echter niet zomaar over meer doen, vaak ten koste van mens en planeet. Productiviteit gaat vooral over zaken beter en slimmer doen. Het gaat niet langer op om werkers als wegwerpproducten op te branden.
Sommigen vinden het van grote verantwoordelijkheidszin getuigen om in hun besparingsdrang de sociale zekerheid frontaal aan te vallen. Maar wie graag met cijfers zwaait kan misschien die van Eurostat en de Nationale Bank erbij halen. Ondanks alle beweringen zijn onze sociale uitgaven helemaal niet hoog in vergelijking met de buurlanden. Als er één domein is waarin de Belgische overheidsfinanciën wel alle buurlanden naar de kroon steekt, dan is het economische steun en loonsubsidies aan de bedrijven.
Ann Vermorgen - ACV-voorzitter
